Những tiêu cực từ mạng xã hội

(CTT - Đồng Nai) - Mặc dù mạng xã hội (MXH) đã mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng tồn tại nhiều mặt tiêu cực và gây ra nhiều hệ lụy khôn lường đến đời sống người dân. Thời gian qua, các đối tượng tội phạm đã lợi dụng công cụ MXH để hoạt động, đặc biệt một số người dân đã lợi dụng MXH để có những hành vi vi phạm pháp luật.

Thông tin xấu, độc, lừa đảo
Theo các cơ quan chức năng, thời gian vừa qua, trên các nền tảng MXH đã xuất hiện không ít các thông tin xấu, độc gây ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống xã hội. Các đối tượng đã sử dụng MXH để truyền bá những luận điệu sai trái, đưa ra thông tin xấu, độc, gây hại, công bố phát ngôn gây thù hận trong đời sống nhân dân. Một số đối tượng cũng đã lợi dụng MXH để thể hiện hành vi phản văn hóa, vi phạm thuần phong mỹ tục, sử dụng ngôn từ tục tĩu để thóa mạ, chửi bới người không có cùng quan điểm.


Không chỉ có những vi phạm trong việc lợi dụng MXH để nói xấu, xúc phạm danh dự của người khác, tình trạng người dân sử dụng MXH trong thời gian vừa qua để đăng tải những thông tin sai sự thật, gây ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội cũng xảy ra nhiều. Đặc biệt vào thời điểm đại dịch Covid-19 xảy ra trên cả nước, trong khi các lực lượng chức năng đang căng mình chống dịch thì một số đối tượng lại sử dụng MXH đăng tải những thông tin sai sự thật gây khó khăn cho cuộc chiến chống dịch.
Điển hình vào tháng 9-2021, đối tượng N.M.T. (ngụ thành phố Biên Hòa) đã đăng lên Facebook cá nhân những thông tin sai sự thật về việc tiêm vaccine phòng ngừa dịch Covid-19. Điều này đã gây hoang mang cho nhiều người dân. Sau khi nhận được thông tin, Công an thành phố Biên Hòa đã nhanh chóng vào cuộc và mời N.M.T. lên làm việc, buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật và lập hồ sơ xử phạt theo quy định.
Tương tự, ngày 28-3, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 7,5 triệu đồng đối với ông L.X.T. (61 tuổi, ngụ thành phố Biên Hòa) về hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo trên MXH. Đồng thời, buộc ông T. gỡ bỏ các thông tin sai sự thật đã đăng tải trên không gian mạng. Ông T. khai, do xem nhiều trang thông tin do các tổ chức phản động đăng tải trên MXH có nội dung xuyên tạc tình hình chính trị, xã hội tại Việt Nam nên dần phát sinh tư tưởng chống đối, tiêu cực mà không nhận thức được tính nguy hiểm của hành vi sai phạm.
Thượng tá Nguyễn Mạnh Toàn, Phó G​iám đốc Công an tỉnh cho rằng, bên cạnh những tác động tích cực, MXH cũng là phương tiện được nhiều đối tượng lợi dụng để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật. Trong đó, một số hành vi vi phạm pháp luật xảy ra khá phổ biến: thông tin sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân, gây thiệt hại cho nhà nước, người thi hành công vụ; xâm phạm đến quyền lợi ích hợp pháp của cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân.
Ngoài ra, một số hành vi khác như: cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo; xúi dục, lôi kéo người khác phạm tội; các hoạt động tệ nạn mại dâm, mua bán người; cung cấp, chia sẽ thông tin những hành động man rợ, kinh dị; kích động bạo lực, tội ác; quảng bá, chia sẻ thông tin về hàng hóa, dịch vụ cấm...
Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật Công đoàn tỉnh Vũ Ngọc Hà chia sẻ, trong năm 2021, nhiều bài viết đăng trên MXH với nội dung chưa chuẩn xác liên quan đến bảo hiểm xã hội và gây hoang mang, lo lắng cho nhiều người lao động. Đến đầu năm 2022, hàng loạt người lao động tính đến việc viết đơn xin thôi việc để được lãnh bảo hiểm xã hội 1 lần. Điều này đã gây khó khăn rất nhiều cho doanh nghiệp vì nhiều người lao động nghỉ việc sẽ ảnh hưởng đến quá trình sản xuất kinh doanh.
Trước vấn đề trên, trung tâm kịp thời triển khai nhiều hình thức như: tư vấn pháp luật trên MXH; đi tuyên truyền trực tiếp tại các doanh nghiệp và khu nhà trọ có đông công nhân. Nhờ đó, nhiều người lao động hiểu rõ hơn các quy định của pháp luật hiện hành và đưa ra lựa chọn sáng suốt hơn.

Quy định của pháp luật
Tiến sĩ Đinh Thị Thanh Nga, Trưởng Bộ môn Hành chính - Hình sự, Trường Đại học Sài Gòn cho rằng, việc sử dụng MXH có 4 nguy cơ xảy ra gồm: khủng bố, gián điệp, chiến tranh mạng; xâm phạm an ninh quốc gia; xâm phạm lợi ích hợp pháp cá nhân, tổ chức; tội phạm mạng.
Dấu hiệu nhận diện thông tin xấu độc là nội dung thường vi phạm thuần phong, mỹ tục, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, chuẩn mực đạo đức gia đình và xã hội; xúi giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội, vi phạm pháp luật; kích động gây bạo loạn, phá rối an ninh, gây rối trật tự công cộng; xúc phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác; thông tin bịa đặt, sai sự thật, xâm phạm đến quyền và lợi ích họp pháp của cơ quan, tổ chức; thông tin dẫn dắt, hướng dư luận đến các vấn đề tiêu cực, không phù hợp lợi ích đất nước, cộng đồng và nhân loại tiến bộ…
Theo Luật sư Trần Cao Đại Kỳ Quân (Đoàn Luật sư Đồng Nai), pháp luật đã quy định khá cụ thể mức phạt của các loại hành vi vi phạm khi sử dụng MXH. Chẳng hạn, việc lan truyền các thông tin sai sự thật nhằm xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác; hoặc bịa đặt người khác phạm tội và tố cáo họ trước cơ quan có thẩm quyền thì có khả năng chịu trách nhiệm hình sự về tội vu khống. Tội này sẽ bị mức phạt tiền từ 10-50 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù đến 7 năm (Điều 156 BLHS). Người vi phạm còn có khả năng phải thực hiện nghĩa vụ bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng đối với thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm hại (nếu có) theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015.
Nếu người sử dụng MXH có hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước thì có thể bị xử phạt từ 10-15 triệu đồng (Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP). Tuy nhiên, nếu người có hành vi làm hoặc tung những hình ảnh, clip xuyên tạc sai sự thật nhằm phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm có nội dung xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân; phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm có nội dung bịa đặt, gây hoang mang trong nhân dân; phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm gây chiến tranh tâm lý thì bị phạt tù từ 5 - 20 năm về tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước (Điều 117 BLHS). Người chuẩn bị phạm tội này bị phạt tù từ 1-5 năm…
Do vậy, khi sử dụng MXH, mọi người nên chọn lọc thông tin, lựa chọn kênh truyền thông phù hợp để tiếp cận, thu thập thông tin cũng như đăng tải thông tin đúng sự thật, từ nguồn chính thống là những điều cần thiết để tránh những trường hợp đáng tiếc có thể xảy ra.