(CTT-Đồng Nai) - Thời gian qua, Cục Hải quan tỉnh Đồng Nai (Cục HQĐN) đã phát hiện và xử phạt khá nhiều vụ vi phạm liên quan đến xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK).
Kiểm tra container vận chuyển hàng hóa tại Cảng Đồng Nai
Kiểm tra container vận chuyển hàng hóa tại Cảng Đồng Nai
Việt Nam hiện đã tham gia 15 Hiệp định thương mại tự do (FTA) đa phương và song phương với các nước trên thế giới. Hàng hóa XNK giữa Việt Nam và các nước thành viên FTA được hưởng ưu đãi về thuế quan. Tuy nhiên, để được hưởng những ưu đãi về thuế đối với hàng hóa XNK sang thị trường các nước thành viên FTA thì sản phẩm hàng hóa của doanh nghiệp (DN) phải đáp ứng các yêu cầu về quy tắc xuất xứ hàng hóa theo quy định của từng FTA.
Ông Phan Minh Thuần, Trưởng phòng Giám sát quản lý (HQĐN) cho biết, thời gian qua, nhằm tạo điều kiện cho DN thuận lợi hơn trong hoạt động XNK hàng hóa, nhiều thủ tục hành chính liên quan đến XNK hàng hóa được cắt giảm hoặc thực hiện theo hình thức tự kê khai, tự đăng ký. Trong đó, thủ tục tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa của DN được áp dụng khá hiệu quả. Tuy nhiên, vẫn còn khá nhiều DN sai sót dẫn đến vi phạm về xuất xứ hàng hóa theo quy định.
Ông Trần Minh Phương, nhân viên XNK cho một số DN sản xuất trong nước trên địa bàn TP.Biên Hòa cho biết, trong thời gian thực hiện kê khai thủ tục hải quan cho các DN, ông Phương từng gặp sự cố đối với đơn hàng nhập khẩu hóa chất phục vụ sản xuất công nghiệp từ một nước Châu Á nhưng khi kiểm tra thực tế thì loại hàng hóa chất này có xuất xứ từ một nước khác với kê khai ban đầu khiến cho hàng không được nhập vào Việt Nam mà phải quay trở lại điểm xuất phát. Sự cố này là do trong quá trình nhập hàng, DN chưa kiểm tra hết thông tin hàng hóa dẫn đến sai xuất xứ, sai mã hàng, bản thân DN bị vi phạm về hải quan và mất luôn số hàng hóa do không thể trả về nơi bán ban đầu.
Cẩn trọng khi đăng ký xuất xứ hàng hóa
Từ đầu năm đến nay, HQĐN phát hiện, xử phạt vi phạm hành chính 336 vụ liên quan đến gian lận thương mại, trong số đó có các vụ việc vi phạm về xuất xứ hàng hóa. Để hoạt động XNK đạt hiệu quả cao hơn nữa, HQĐN đang tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các hoạt động nghiệp vụ liên quan đến các lĩnh vực XNK, đặc biệt là công tác quản lý, chống gian lận xuất xứ hàng hóa.
Tình trạng vi phạm về xuất xứ hàng hóa chủ yếu ở một số ngành hàng, như: đối với hàng hóa nhập khẩu thường rơi vào nhóm hàng về hóa chất, nguyên liệu phục vụ sản xuất…do DN tự khai xuất xứ hàng hóa nhập khẩu khác với khi kiểm tra thực tế. Với những trường hợp vi phạm này, DN sẽ không được hưởng ưu đãi đặc biệt và phải nộp thuế bổ sung. Đối với hàng hóa xuất khẩu, vi phạm về xuất xứ hàng hóa không chỉ gây thiệt hại cho DN mà còn ảnh hưởng chung đến nhiều DN khác nếu không bị phát hiện. Vì khi tham gia các FTA, hàng hóa có xuất xứ Việt Nam đến các nước thành viên sẽ được ưu đãi về thuế quan. Tuy nhiên, theo quy định, để được xác nhận hàng hóa có xuất xứ Việt Nam phải đảm bảo đủ các tiêu chí về nguyên liệu sản xuất ra sản phẩm đó đạt đủ từ 90% có xuất xứ tại Việt Nam.
Theo Thông tư số 33/2023/TT-BTC của Bộ Tài chính, từ 15-7-2023 sẽ áp dụng quy định mới về xuất xứ hàng hóa XNK. Thông tư mới sẽ thông thoáng hơn so với các quy định trước đó. Hồ sơ đề nghị xác định trước xuất xứ theo TT mới gồm: bản chính đơn đề nghị xác định trước xuất xứ hàng hoá XNK; bản chụp bảng kê khai chi phí sản xuất và bảng khai báo xuất xứ của nhà sản xuất, nhà cung cấp nguyên liệu trong nước trong trường hợp nguyên liệu, vật tư đó được sử dụng cho một công đoạn tiếp theo để sản xuất ra một hàng hóa khác; bản chụp quy trình sản xuất hoặc giấy chứng nhận để không xảy ra những vi phạm về xuất xứ hàng hóa, Cục trưởng Cục HQĐN Phùng Thị Bích Hường đã nhắc nhở các DN phải nghiên cứu kỹ thông tin kỹ thuật hàng hóa. Theo bà Hường, xuất xứ hàng hóa là chìa khóa để hàng hóa XNK và hoạt động XNK của Đồng Nai cũng như trong cả nước đạt hiệu quả cao nhất, góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng về XNK, tăng thu cho ngân sách địa phương. Do đó, các DN phải cẩn trọng trong đăng ký xuất xứ, tránh những vi phạm do gian lận xuất xứ không đáng có. Thời gian tới, Cục HQĐN sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp tăng cường kiểm tra, xác định xuất xứ, chống gian lận, giả mạo xuất xứ hàng hóa, ghi nhãn đối với hàng hóa XNK...
