Thành lập và duy trì hoạt động của Hội đồng trẻ em; trang bị các hộp thư Điều em muốn nói tại các trường; phát huy vai trò chủ thể của thiếu nhi trong các hoạt động Đội… là những việc mà các cấp bộ Đoàn, Đội trong tỉnh đã và đang làm nhằm phát huy quyền tham gia của trẻ em.
Đội viên, học sinh Trường THCS Trần Hưng Đạo cùng tham gia gấp xếp hình
Giúp trẻ em nói lên tiếng nói của mình
Bên cạnh hoạt động Diễn đàn trẻ em do các cấp các ngành tổ chức mỗi năm/lần, để tạo điều kiện cho trẻ em nó lên tiếng nói của mình một cách thường xuyên hơn, từ nhiều năm nay tại các liên đội trong tỉnh đã và đang duy trì hộp thư Điều em muốn nói. Chị Nguyễn Thị Xuân Viên, giáo viên Tổng phụ trách Đội Trường THCS Trường Sa (P.Trảng Dài, TP.Biên Hòa) cho biết, Trường THCS Trường Sa từ khi thành lập đã trang bị hộp thư Điều em muốn nói. Đội viên, thiếu nhi mỗi khi có vấn đề gì cần phản ánh với Liên đội hay Ban giám hiệu nhà trường sẽ viết một lá thư bỏ vào hộp thư. Giáo viên Tổng phụ trách Đội sẽ thường xuyên kiểm tra hộp thư.
Theo chia sẻ của chị Xuân Viên, ngoài hộp thư Điều em muốn nói, nhà trường có trang Facebook để học sinh và phụ huynh trao đổi, phản ánh ý kiến. Thông qua hộp thư và trang Facebook, mỗi năm liên đội và nhà trường nhận được khoảng 500 lượt ý kiến. Qua các ý kiến của các em, Ban giám hiệu nhà trường và liên đội đã nắm bắt và giải quyết kịp thời nhiều vấn đề liên quan đến đội viên, học sinh.
Bên cạnh các hoạt động, mô hình tạo điều kiện để trẻ em nói lên tiếng nói của mình ở cơ sở, từ năm 2020, Tỉnh đoàn, Sở GD-ĐT và Sở VHTT&DL đã phối hợp tổ chức lẽ ra mắt Hội đồng trẻ em tỉnh Đồng Nai. Hội đồng Trẻ em tỉnh Đồng Nai ra đời do chính trẻ em trực tiếp điều hành nhằm nâng cao năng lực cho trẻ em trong việc thực hiện quyền tham gia vào các vấn đề liên quan đến trẻ em theo quy định của pháp luật; tạo cơ hội để các em trình bày ý kiến, tâm tư, nguyện vọng và những đề xuất thiết thực của thiếu nhi trong việc học tập, vui chơi, giải trí. Thông qua các ý kiến thể hiện tâm tư, nguyện vọng của thiếu nhi, cộng đồng, xã hội sẽ quan tâm hơn, trách nhiệm hơn trong việc hiện thực hóa quyền của trẻ em.
Gần 1 năm ra đời, Hội đồng Trẻ em tỉnh Đồng Nai đã trải qua 2 kỳ họp. Tại các kỳ họp, các thành viên của Hội đồng Trẻ em tỉnh đã tích cực thảo luận, bày tỏ ý kiến về các vấn đề liên quan đến trẻ em như: Chất lượng hoạt động hè; vai trò của công tác Đội trong trường học; phòng, chống tai nạn thương tích, đuối nước, xâm hại trẻ em; đảm bảo an toàn cho trẻ em trên môi trường mạng…
Phó chủ tịch thường trực Hội đồng Đội tỉnh Võ Văn Trung cho hay, ngoài Hội đồng Trẻ em tỉnh, đến nay toàn tỉnh đã thành lập thêm 3 hội đồng trẻ em cấp huyện, gồm các huyện: Xuân Lộc, Định Quán và Nhơn Trạch. Phấn đấu từ nay đến năm 2025, 100% các huyện, thành phố có hội đồng trẻ em nhằm tạo cơ hội để đội viên thiếu nhi nói lên tiếng nói của mình.
Phát huy vai trò chủ thể trong phong trào
Đóng vai trò là chủ thể tham gia các hoạt động, mô hình Rèn chữ - giữ vở, Đôi bạn cùng tiến, Giờ học tốt, Cây hoa đọc sách…, các em đội viên, học sinh có cơ hội nâng cao ý thức, tác phong thực hiện nề nếp học đường. Đồng thời rèn luyện cho bản thân tính chủ động, sáng tạo, tự học tập, tự rèn luyện, tự tu dưỡng.
Với sự tham gia đóng góp ý kiến của học sinh, mới đây, hưởng ứng Ngày sách Việt Nam, Liên đội Trường Tiểu học Nguyễn An Ninh (P.Tân Mai, TP.Biên Hòa) đã thực hiện mô hình thư viện theo từng khối lớp. Thầy Trần Vĩnh Phúc, giáo viên Tổng phụ trách Đội Trường Tiểu học Nguyễn An Ninh cho biết để thực hiện mô hình này, thầy cô giáo ủng hộ kệ sách, sách tham khảo; các em đội viên, học sinh ngoài việc góp sách, truyện còn đóng vai trò chủ công trong việc bài trí, bảo quản thư viện theo từng khối lớp.
Trong quá trình thực hiện, đội viên, học sinh ở mỗi khối lớp lại có cách bài trí khác nhau. Có khối lớp, học sinh còn góp thêm các đồ chơi trí tuệ, trò chơi dân gian, có lớp trải thảm ở khu vực thư viện để vẽ tranh… Em Lê Nguyễn Minh Quân, Liên đội trưởng Trường Tiểu học Nguyễn An Ninh chia sẻ, là sản phẩm do mình tự làm ra nên các bạn đội viên, học sinh ở các khối lớp sử dụng và bảo quản thư viện rất tốt. Từ khi có góc thư viện theo từng khối lớp, đội viên, học sinh vào giờ ra chơi đã có thêm một địa điểm để vừa giải trí vừa học tập, hạn chế việc chạy nhảy trên sân trường.
Thông qua các chương trình như: Vòng tay bè bạn, Giúp bạn vượt khó, Giúp bạn đến trường - hướng tới tương lai, học bổng Vì bạn nghèo, Nuôi heo đất vì bạn, Hũ gạo tình thương…, đội viên thiếu nhi đã hỗ trợ hàng ngàn đội viên thiếu nhi khó khăn hơn có thêm động lực tiếp tục đến trường.
Là trường học có nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn cần được hỗ trợ nên từ nhiều năm nay, cứ vào dịp kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11, Ban giám hiệu và Liên đội Trường THCS Nguyễn Thị Minh Khai (xã Phú Ngọc, H.Định Quán) lại phát động đội viên, học sinh tham gia phong trào thi đua Nuôi heo đất giúp bạn đến trường. Mỗi lớp sẽ được trang bị một con heo đất, hằng ngày các em đội viên, học sinh của lớp sẽ cho heo ăn bằng tiền tiết kiệm mua quà vặt hoặc đồ ăn sáng. Một năm sau, đúng vào dịp kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam, nhà trường và liên đội tổ chức ngày hội khui heo đất. Số tiền hội thu heo đất sẽ được dùng để mua thẻ bảo hiểm y tế, tặng quà cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Hoạt động này không chỉ giúp học sinh khó khăn có thêm động lực đến trường mà còn giáo dục học sinh khác có tinh thần tương thân tương ái.
Khánh Ngân