Cách đây 7 năm, TS. Phạm Văn Toản là người đầu tiên mang giải Nhì giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam (Vifotec) về cho Trường Đại học Lạc Hồng. Từ đó đến nay, anh cùng cộng sự đã liên tiếp đạt được nhiều giải thưởng cao tại các cuộc thi liên quan đến KH-CN từ cấp tỉnh đến quốc tế; chuyển giao gần 70 dự án cải tiến cho các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh.
TS.Phạm Văn Toản (thứ 3 từ trái qua) cùng các sinh viên thực hiện một dự án
chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp
Từ một chàng trai phụ hồ…
TS.Phạm Văn Toản sinh ra trong gia đình nông dân ở H.Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Do điều kiện kinh tế gia đình quá khó khăn nên năm 1996, khi đang học lớp 11 thì cậu học trò nghèo phải nghỉ giữa chừng để theo gia đình vào Đồng Nai làm ăn kinh tế mới. Vào Đồng Nai, do chưa có điều kiện để đi học tiếp, chàng trai trẻ phải đi làm phụ hồ để kiếm tiền phụ giúp gia đình. Trong quá trình đi làm hồ, được một người bạn làm cùng cho biết anh đang học Trường Bổ túc văn hóa dân chính tỉnh Đồng Nai vào ban đêm nên cậu học trò nghèo đã làm hồ sơ đi học cùng.
Do bảo lưu kết quả năm lớp 10 và học kỳ 1 của lớp 11 nên cậu học trò Văn Toản tiếp tục học học kỳ 2 của lớp 11 cho đến khi tốt nghiệp chương trình GDTX. Trong khoảng thời gian đi học tại đây, ban ngày anh vẫn đi làm hồ, phụ giúp gia đình làm mây che đan xuất khẩu, còn ban đêm đạp xe đi học.
Năm 1999, sau tốt nghiệp GDTX, anh thi vào Trường Đại học Lạc Hồng. Nhận thấy Đồng Nai là tỉnh có nhiều khu công nghiệp nên anh suy nghĩ nếu học ngành kỹ thuật thì sau khi tốt nghiệp sẽ dễ xin việc làm hơn những ngành nghề khác nên chọn học ngành cơ điện tử.
Bước chân vào giảng đường đại học, do điều kiện kinh tế gia đình lúc đó vẫn còn khó khăn nên Văn Toản vẫn phải vừa đi học vừa tranh thủ đi làm hồ hoặc làm bất kỳ việc gì để có tiền trang trải học phí.
Xác định mình còn nhiều hạn chế, không được thông minh như một số bạn bè trong lớp, anh tự nhủ phải luôn chăm chỉ, cần cù, nhẫn nại. Ngoài học tập ở lớp, anh tìm đọc thêm nhiều sách chuyên ngành, học hỏi các anh chị khóa trước, đi theo các thầy mày mò học hỏi thiết kế, lắp ráp, gia công…
Khi chuẩn bị tốt nghiệp đại học, TS.Nguyễn Vũ Quỳnh, Phó Hiệu trưởng nhà trường (khi đó đang là Phó trưởng khoa Cơ điện - Điện tử) đã gọi chàng sinh viên trẻ đến và hỏi xem anh có muốn ở lại trường làm công tác giảng dạy không. Anh đồng ý. Năm 2004, thầy Toản bắt đầu công việc tại Trường Đại học Lạc Hồng với chức danh quản sinh, rồi đi dạy một số môn học thuộc lĩnh vực cơ điện, quản lý phòng thí nghiệm. Thời điểm đó, mức lương của giảng viên mới đi làm như anh dao động từ 800 ngàn đồng - 1,2 triệu đồng/tháng, thấp hơn nhiều so với lương của công nhân làm việc trong công ty. Tuy vậy, anh vẫn quyết định gắn bó với nơi đây bởi anh nhận thấy ở đây có nhiều điều kiện thuận lợi để mình thỏa mãn đam mê nghiên cứu khoa học.
…đến Tiến sĩ kỹ thuật cơ khí
Đến năm 2010, 1 năm sau khi lấy Bằng thạc sĩ kỹ thuật cơ khí, thầy giáo trẻ Phạm Văn Toản được bổ nhiệm Phó khoa Cơ điện - Điện tử. Năm 2011, thầy Toản tiếp tục đi học tiến sĩ kỹ thuật cơ khí tại Trường Đại học Nông lâm TP.HCM. Trải qua nhiều khó khăn, đến năm 2018, anh đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ cấp cơ sở và đến năm 2019 nhận Bằng tiến sĩ.
Chia sẻ về dự án chuyển giao công nghệ đầu tiên cho DN, TS.Phạm Văn Toản cho hay, năm 2013, Công ty TNHH NEC Tokin Electronics (nay là Công ty Tokin Electronics Việt Nam) đã liên hệ với Trường Đại học Lạc Hồng để đặt hàng cải tiến một công đoạn trong dây truyền lắp ráp điện tử tại công ty. Sau khi xem xét năng lực cụ thể, nhà trường giao cho Khoa Cơ điện - Điện tử thực hiện. Thầy Phạm Văn Toản là người chịu trách nhiệm chính.
Do là dự án chuyển giao công nghệ đầu tiên, chưa có nhiều kinh nghiệm nên quá trình thực hiện, thầy Toản và các cộng sự gặp khá nhiều khó khăn. Mặt khác, khi hợp tác với các doanh nghiệp nước ngoài, nhóm tác giả phải bỏ ra một nguồn vốn đối ứng khá lớn để thực hiện cải tiến. Áp lực về thời gian giao hàng, chất lượng sản phẩm, tiền bạc cũng như cơ sở vật chất của khoa khi đó còn nhiều thiếu thốn đã ảnh hưởng ít nhiều đến công việc của anh và các cộng sự. Sau một thời gian lên ý tưởng, lắp ráp, thử nghiệm tại trường, phía công ty đưa các chuyên gia người Nhật đến để thẩm định. Điểm nào chưa phù hợp, họ sẽ yêu cầu nhóm chỉnh sửa. Đến khi đưa vào doanh nghiệp để chạy thử vẫn có những điểm chưa hợp lý nên có những sinh viên phải túc trực trong công ty cả tháng trời để theo dõi, chỉnh sửa, cải tiến máy móc cho phù hợp.
“Phải mất 6 tháng, tôi và cộng sự mới có thể chuyển giao thành công dự án công nghệ đầu tiên cho Công ty Nec Tokin. Giải pháp này sau đó đã xuất sắc đoạt giải Nhì Vifotec Việt Nam năm 2013, giải Nhất Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Đồng Nai năm 2013 và nhiều giải thưởng khác”- Thầy Toản chia sẻ.
Sau dự án chuyển giao công nghệ đầu tiên cho Công ty NEC Tokin, ngày càng có nhiều doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh biết đến khoa Cơ điện - Điện tử Trường Đại học Lạc Hồng và liên tiếp đặt hàng. Mục đích của các dự án này là cải tiến một công đoạn hay một khâu nào đó trong dây chuyền, quy trình sản xuất tại doanh nghiệp nhằm giảm bớt nhân công, sức lực của người lao động mà nâng cao hiệu quả, năng suất. Dĩ nhiên, không phải dự án nào cũng diễn ra suôn sẻ. Nhiều dự án thất bại, chưa đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp khiến bản thân thầy Toản mất ăn, mất ngủ, có khi thức trắng đêm để tìm ra nguyên nhân và tìm cách sửa chữa.
Từ năm 2013 đến nay, mỗi năm, thầy Toản cùng nhóm cộng sự thực hiện chuyển giao 10 dự án cho các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Các dự án đều được các doanh nghiệp đánh giá cao, ứng dụng tốt, giúp giảm chi phí sản xuất, nhân công, tăng năng suất, chất lượng sản phẩm.
Được biết, 7 năm qua, TS.Phạm Văn Toản đã xuất sắc đoạt 2 giải nhì Vifotec; 2 giải nhì, 1 giải ba Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc; 5 giải nhất, hơn 10 giải nhì, giải ba cuộc thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Đồng Nai; 2 công trình được công bố trong Sách vàng Sáng tạo Việt Nam năm 2018 và 2020.
Bảo Ngọc
