Chuyển đổi số “đánh thức” bảo tồn văn hóa truyền thống

​Dịch Covid-19 tác động tới mọi ngành nghề, lĩnh vực của đời sống, trong đó có các hoạt động quảng bá văn hóa, kích cầu du lịch di sản.

Để kịp thời thích nghi với tình hình mới, ngành Văn hóa Đồng Nai đã đẩy nhanh quá trình phục hồi bằng việc tích cực chuyển đổi số, từng bước nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn, lan tỏa và phát huy giá trị di sản.

Lễ hội Sayangva, Bảo Vinh, TP.Long Khánh được dựng thành phim di sản, giới thiệu trên các nền tảng mạng xã hội​

“Làm mới” văn hóa truyền thống

Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 của Chính phủ xác định việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực văn hóa, xây dựng, phát triển văn hóa số là một trong bảy mục tiêu cụ thể; đồng thời thực hiện số hóa di tích và khai thác có hiệu quả ngân hàng dữ liệu về di sản văn hóa của 54 dân tộc Việt Nam phù hợp với yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư là một trong tám nhiệm vụ quan trọng của bảo vệ và phát huy di sản văn hóa dân tộc.

Tại Đồng Nai, chuyển đổi số trong công tác bảo tàng, di tích bắt đầu từ việc số hóa di sản. Giám đốc Bảo tàng tỉnh Nguyễn Việt Sơn cho biết, hiện bảo tàng đã số hóa hơn 8,5 ngàn hiện vật trên tổng số 22 ngàn hiện vật đang lưu giữ. Việc số hóa hiện vật bảo tàng là nền tảng quan trọng để phục vụ cho các cuộc trưng bày chuyên đề, trưng bày thường trực bảo tàng, tiến tới xây dựng bảo tàng số, bảo tàng công nghệ trong tương lai. Ngoài ra, Bảo tàng tỉnh đang xây dựng website để tạo sự tương tác với công chúng, đồng thời xây dựng đề án chuyển đổi số theo Chỉ đạo của Chính phủ và Bộ VH-TTDL.

Thời gian gần đây, Đồng Nai triển khai lấy thông tin dữ liệu của các di tích khảo cổ trên địa bàn tỉnh để phục vụ cho công tác lập bản đồ GIS. Đặc biệt, nhiều di sản văn hóa phi vật thể của Đồng Nai như: lễ hội dân gian, trang phục và âm nhạc của các dân tộc thiểu số, làng nghề truyền thống… cũng được ứng dụng công nghệ số để lưu giữ thông tin hình ảnh, âm thanh chất lượng cao. Thông qua các phim tư liệu được giới thiệu trên các website, mạng xã hội đã giúp người dân tiếp cận gần hơn với văn hóa truyền thống. Từ đó, bảo tồn, gìn giữ các sản phẩm văn hóa được lâu dài.

Tạo sức hút, phát triển du lịch

Chuyển đổi số là công cụ hữu hiệu để duy trì sản phẩm văn hóa truyền thống cũng như sáng tạo và phát triển các sản phẩm văn hóa mới. Thông qua chuyển đổi số, các dữ liệu số về văn hóa được lưu giữ, chia sẻ và quảng bá rộng rãi. Nhờ vậy, những người quan tâm sẽ tìm đến để tham quan, tìm hiểu và học tập. Điều này kéo theo sự gia tăng giá các trị kinh tế từ những hoạt động dịch vụ phụ trợ. Qua đó, kết nối và phát triển công nghiệp văn hóa, du lịch.

Theo Phó giám đốc Sở VH-TTDL Nguyễn Hồng Ân, để có thể triển khai đồng bộ và đạt hiệu quả cao, chuyển đổi số trên lĩnh vực văn hóa ở Đồng Nai trong thời gian tới sẽ tiếp tục đầu tư về thời gian, kinh phí, thiết bị kỹ thuật... Đặc biệt, đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn góp phần không nhỏ trong việc triển khai nhiều hoạt động ứng dụng công nghệ số.

Việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong quản lý, khai thác và phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh đang được kỳ vọng sẽ góp phần đưa du khách đến với ngành du lịch. Bên cạnh tiện ích cung cấp các thông tin cụ thể về các di tích, điểm đếm, như chính sách ưu đãi, khuyến mãi… chuyển đổi số trong di sản giúp du khách có thể truy cập bản đồ số để tra cứu mức độ an toàn của điểm đến, từ đó kết nối hành trình du lịch thuận lợi, an toàn.

Hòa Bình