Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về phòng, chống ma túy

Ngày quốc tế và Ngày toàn dân phòng, chống ma túy (26-6) năm nay vừa được Bộ Công an phối hợp với UBND tỉnh Nghệ An phát động với chủ đề: “Hãy suy nghĩ trước khi bắt đầu”. Phát biểu tại lễ phát động, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống ma túy và những hậu quả, tác hại của việc sản xuất, sử dụng ma túy đối với mỗi cá nhân, gia đình và xã hội.​

Trên địa bàn tỉnh, thời gian qua, công tác phòng, chống ma túy được tập trung triển khai song vẫn còn những khó khăn như: số người nghiện ma túy chưa giảm theo các mục tiêu, yêu cầu đề ra; việc cai nghiện ma túy chưa đạt hiệu quả cao, tỷ lệ tái nghiện còn cao…

Vẫn diễn biến phức tạp

Theo báo cáo của Sở LĐ-TBXH, tính đến giữa tháng 11-2018, toàn tỉnh có 4.279 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, tăng 807 người so với năm 2017. Cụ thể, số đang cai nghiện tại các cơ sở cai nghiện là 778 người, trại tạm giam, nhà tạm giữ là 200 người, ngoài cộng đồng 3.301 người. Phân tích số người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý cho thấy: cơ cấu người nghiện ma túy theo vùng miền có sự thay đổi đáng kể, số người nghiện không chỉ phát hiện ở khu vực thành phố, đô thị mà lan ra các vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn. Bên cạnh đó, độ tuổi của người nghiện ma túy có xu hướng trẻ hóa (từ 16 đến 30 tuổi chiếm tỷ lệ 67,26% và dưới 16 tuổi chiếm 0,84%). Loại ma túy được sử dụng chủ yếu là heroin và ma túy đá. Việc gia tăng lạm dụng các loại ma túy tổng hợp khiến công tác phòng ngừa, cai nghiện, phục hồi cho nhóm người nghiện ma túy gặp rất nhiều khó khăn.

Phó Giám đốc Sở LĐ-TBXH Hồ Văn Lộc nhìn nhận, qua phân tích số người nghiện có hồ sơ quản lý cho thấy, cách sử dụng ma túy cũng có nhiều thay đổi, từ hình thức tiêm chích nay đã chuyển sang nuốt, uống, hút, hít… “Nghiện ma túy là nguồn gốc, nguyên nhân tiềm tàng phát sinh nhiều loại tội phạm, ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội như các loại tội phạm giết người, cướp của, trộm cắp, cố ý gây thương tích…”, ông Lộc nhấn mạnh.

Đại diện các ngành thăm học viên cai nghiện tại Cơ sở cai nghiện ma túy dân lập tự nguyện Lê Hà Nguyễn.

Cũng theo ông Lộc, hiện toàn tỉnh đã thành lập 83 đội công tác xã hội tình nguyện, trong đó có 11 đội với 473 thành viên theo Thông tư liên tịch giữa Bộ LĐ-TBXH, Bộ Tài chính và Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam. Đến cuối năm 2018, toàn tỉnh có 88 cộng tác viên truyền thông phòng, chống tệ nạn xã hội các xã, phường, thị trấn. Với vai trò quản lý Nhà nước về phòng, chống tệ nạn xã hội, ma túy, Sở LĐ-TBXH đã hướng dẫn các địa phương, cơ sở cai nghiện triển khai, thực hiện công tác tiếp nhận, quản lý, điều trị, cắt cơn nghiện ma túy, giải độc, phục hồi sức khỏe, tư vấn giáo dục nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi phục hồi nhân cách và phòng, chống tái nghiện ma túy, dự phòng lây nhiễm HIV, dạy văn hóa, dạy nghề…

Tại Cơ sở cai nghiện ma túy dân lập tự nguyện Lê Hà Nguyễn (huyện Trảng Bom), đến cuối tháng 3-2019, cơ sở này quản lý 22 học viên cai nghiện. Giai đoạn 2016 - 2018, cơ sở đã điều trị, cắt cơn và đưa về tái hòa nhập cộng đồng 383 trường hợp. Với chỉ tiêu “chất lượng và trong sạch”, quy trình cai nghiện tại đây phải đảm bảo cai nghiện heroin 20 ngày cắt cơn và 3 đến 6 tháng đối với ma túy đá. Theo đó, tỷ lệ cai nghiện thành công khi tái hòa nhập cộng đồng khoảng 40%, học viên dừng cai nghiện rất hạn chế. Tuy nhiên, lãnh đạo cơ sở cho biết, việc cai nghiện thành công hay không vẫn do ý thức của người nghiện là chính. Cơ sở tiếp nhận, quản lý học viên, nhất là trong thời gian cắt cơn đều phối hợp chặt chẽ với công an, chính quyền địa phương nên khá thuận lợi trong quá trình hoạt động. Còn mọi vấn đề về chi phí hoạt động như tập huấn, quá trình điều trị cai nghiện, cắt cơn đều do cơ sở tự lo…

Trong 3 năm (2016 - 2018), toàn tỉnh đã tổ chức treo gần 21 ngàn tấm pa nô, áp phích tuyên truyền về ma túy tại trung tâm các huyện, thành phố, các KCN và địa bàn đông dân cư; cấp phát trên 176.000 tờ rơi, 263.000 tài liệu, 14.000 bản tin các loại; tổ chức tuyên truyền miệng, tọa đàm, văn nghệ, chiếu phim, phát thanh hơn 28.000 đợt với trên 3,8 triệu lượt người tham dự…

Chú trọng công tác tuyên truyền

Theo lãnh đạo Sở LĐ-TBXH, đơn vị đã phối hợp với ngành công an, y tế hướng dẫn quy trình cai nghiện cho người nghiện ma túy tại các trung tâm chữa bệnh giáo dục lao động xã hội và cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện trên địa bàn. Tổ chức được các hoạt động tuyên truyền, hỗ trợ, hướng dẫn các cơ sở hoạt động đúng theo quy định nên việc tiếp nhận, cắt cơn, giải độc, phục hồi sức khỏe đã được thực hiện an toàn, hiệu quả.

Hoạt động giáo dục phục hồi hành vi, nhân cách, việc phòng, chống tái nghiện ma túy, dự phòng lây nhiễm HIV được chú trọng triển khai bằng nhiều hình thức phong phú như: tập trung trên lớp, lao động trị liệu, học văn hóa, phổ biến kiến thức pháp luật, kiến thức xã hội, tăng cường sinh hoạt nhóm và các hoạt động rèn luyện thể chất, văn hóa văn nghệ, thể thao… Từ đó giúp học viên cai nghiện có chuyển biến tốt về ý thức cũng như hành vi; giáo dục giúp họ vượt qua khó khăn trong thời gian cai nghiện. Đặc biệt góp phần ổn định tư tưởng của người cai nghiện. Giai đoạn 2016 - 2018, Cơ sở điều trị cai nghiện ma túy tỉnh đã dạy văn hóa, xóa mù chữ cho 85 học viên; liên kết với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp dạy các nghề nấu ăn, may, sửa chữa máy công nghiệp, trồng hoa kiểng cho 506 học viên; ra quyết định quản lý sau cai nghiện tại nơi cư trú cho 560 người; hỗ trợ cho 45 người sau cai nghiện được vay vốn với số tiền 602 triệu đồng, giải quyết việc làm 875 người trong quá trình tái hòa nhập…

Cùng với đó, ngành LĐ-TBXH hướng dẫn các địa phương khảo sát, đánh giá việc công nhận xã, phường làm tốt công tác phòng, chống ma túy, mại dâm và các tệ nạn xã hội khác. Năm 2016, toàn tỉnh có 165/171 xã, phường (96,49%), cuối năm 2018, toàn tỉnh có 167/171 xã, phường, thị trấn (97,66%) đạt chuẩn và được công nhận xã, phường làm tốt công tác phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm. Sở tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các kế hoạch và xây dựng được 82 mô hình “Điểm tư vấn, hỗ trợ điều trị nghiện ma túy”. Đến nay, đã có 79/170 xã, phường, thị trấn lựa chọn được địa điểm, bố trí nhân sự và ra quyết định thành lập các điểm tư vấn theo quy định. Đồng thời tham mưu cho UBND tỉnh đầu tư xây dựng 6 cơ sở cai nghiện ma túy cấp huyện, phấn đấu đến hết quý II năm nay sẽ đưa vào sử dụng…

Để hạn chế và thực hiện hiệu quả công tác phòng ngừa ma túy cũng như hậu quả do ma túy gây ra, cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho toàn xã hội. Trước hết là giáo dục ý thức tránh xa ma túy trong mỗi gia đình, nhà trường. 

Theo Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương, trong gần 6 tháng đầu năm 2019, các lực lượng chức năng đã phối hợp phát hiện, triệt phá hơn 12.280 vụ án liên quan đến ma túy, bắt gần 19.500 đối tượng; thu giữ 675kg heroin, 507kg ketamine, hơn 4,6 tấn ma túy tổng hợp. Hiện cả nước có hơn 230.000 người sử dụng ma túy có hồ sơ quản lý. Công tác phòng, chống ma túy đã và đang được chú trọng vào các tuyến, địa bàn trọng điểm như: Tây Bắc, Bắc Trung bộ, biên giới Tây Nam, các sân bay quốc tế, cảng biển…

Hà Anh