Luật Cư trú năm 2020, có hiệu lực từ ngày 1-7-2021 có nhiều điểm mới đáng chú ý. Trong đó có các quy định mới về quản lý sổ hộ khẩu, đăng ký thường trú, tạm trú đang được người dân đặc biệt quan tâm. Đặc biệt là thông tin về việc sẽ thu hồi loại giấy tờ này.
Khi việc quản lý cư trú của công dân được quản lý bằng số hóa thông qua cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, thẻ căn cước công dân có thể thay thế sổ hộ khẩu.
Sổ hộ khẩu vẫn còn giá trị sử dụng
Trao đổi về vấn đề này, trung tá Đào Tiến Hùng, Đội trưởng Đội Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an TP.Biên Hòa cho biết, căn cứ vào khoản 3, Điều 38 Luật Cư trú năm 2020, sổ hộ khẩu và sổ tạm trú đã cấp trước đây vẫn còn giá trị sử dụng đến 31-12-2022. Việc thu hồi các loại giấy tờ trên chỉ khi có những thay đổi, điều chỉnh mới về các thông tin liên quan.
Theo Luật Cư trú năm 2020, sau ngày 1-7-2021, nếu công dân làm thủ tục đăng ký cư trú (thường trú, tạm trú) như: tách hộ, xóa đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, xóa đăng ký tạm trú... dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú (công an phường, xã) mới thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp và không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú. Thay vào đó công an phường, xã sẽ thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật Cư trú năm 2020.
Cụ thể, tại Khoản 3, Điều 22 Luật Cư trú năm 2020 xác định, cơ quan đăng ký cư trú sẽ thẩm định, cập nhật thông tin về nơi thường trú mới của người đăng ký vào cơ sở dữ liệu về cư trú, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và thông báo cho người dân về việc cập nhật.
Điểm mới trong đăng ký thường trú, tạm trú
Trước những thay đổi trong Luật Cư trú năm 2020, việc quản lý cư trú của công dân sẽ được chuyển từ thủ công, truyền thống thông qua sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy sang quản lý bằng số hóa, thông qua cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, về cư trú và số định danh cá nhân. Chính vì vậy, việc đăng ký thường trú, tạm trú cũng sẽ được điều chỉnh, thay đổi ngay trên hệ thống khi người dân đến đăng ký tại cơ quan công an.
Cụ thể tại Khoản 4, Điều 3 Luật Cư trú năm 2020 quy định: “Thông tin về cư trú phải được cập nhật vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của pháp luật; tại một thời điểm, mỗi công dân chỉ có một nơi thường trú và có thể có thêm một nơi tạm trú”.
Nói về vấn đề này, trung tá Đào Tiến Hùng cho biết thêm, khi người dân đến công an phường, xã để đăng ký thường trú hoặc tạm trú sẽ phải kê khai tờ khai thay đổi thông tin cư trú (CT01). Đây là mẫu tờ khai được ban hành kèm theo Thông tư 56/2021/TT-BCA ngày 15-5-2021 của Bộ Công an quy định về biểu mẫu trong đăng ký quản lý cư trú. Đây là biểu mẫu không thể thiếu trong thủ tục đăng ký thường trú có hiệu lực từ ngày 1-7-2021.
Để có đủ điều kiện đăng ký thường trú, theo cơ quan công an, người dân cần phải đáp ứng các điều kiện: có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình; không thuộc quyền sở hữu của mình nhưng được được chủ hộ và chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đó đồng ý; chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ… thì đều được đăng ký thường trú. Khi người dân đi đăng thường trú còn phải kèm theo các loại giấy tờ có liên quan đến việc thay đổi thông tin về cư trú: giấy tờ chứng minh chỗ ở hợp pháp, giấy kết hôn, giấy khai sinh…
Cũng theo cơ quan công an, trong Luật Cư trú năm 2020 cũng đã đặt ra các hành vi bị nghiêm cấm, người dân cần phải nắm bắt để tránh vi phạm, đặc biệt là việc làm các loại giấy tờ, thủ tục để đăng ký thường trú. Cụ thể tại Khoản 9, Điều 7 Luật Cư trú năm 2020 quy định: cấm làm giả giấy tờ, tài liệu, dữ liệu về cư trú; sử dụng giấy tờ, tài liệu, dữ liệu giả về cư trú; cung cấp thông tin, giấy tờ, tài liệu sai sự thật về cư trú; khai man điều kiện, giả mạo hồ sơ, giấy tờ, tài liệu để được đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú; mua, bán, thuê, cho thuê, mượn, cho mượn, cầm cố, nhận cầm cố, hủy hoại giấy tờ, tài liệu về cư trú.
Tùng Dương
