Sáng tác ca khúc về Biên Hòa - Đồng Nai: Những cảm xúc luôn mới

Như một sự đánh dấu, tri ân và chào mừng kỷ niệm 320 năm hình thành và phát triển vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai, vừa qua, Hội Văn học - nghệ thuật tỉnh phối hợp với TP. Biên Hòa tổ chức cuộc thi sáng tác ca khúc về Biên Hòa - Đồng Nai. Ban tổ chức đã tìm ra những tác phẩm mới, chất lượng của các nhạc sĩ chuyên và không chuyên trong và ngoài tỉnh để trao giải và giới thiệu đến công chúng. Đây được xem là món quà tinh thần, là tấm lòng của các nhạc sĩ dành tặng quê hương Biên Hòa - Đồng Nai.​

Theo đánh giá của Ban tổ chức, hầu hết các ca khúc được sáng tác lần này đều tái hiện những vẻ đẹp từng làm thổn thức bao người. Hình ảnh của vùng đất Trấn Biên oai hùng vươn mình với những nhà máy, công trình, nhà cao tầng; dòng sông Đồng Nai hiền hòa uốn mình bên Cù lao Phố hay những vườn cây trái sum suê, xanh ngát được tái hiện vừa hào hùng, vừa nhẹ nhàng, mộc mạc và sâu lắng trong các nhạc phẩm: Người về Sông Phố, Âm vang ngày mới, Bên dòng sông ngày ấy (Đoàn Quang Trung); Biên Hòa thành phố anh hùng (Trần Viết Bính); Biên Hòa rực sáng tương lai (Trần Tâm); Miền hội tụ (Cao Hồng Sơn); Quê tôi Biên Hòa (Nguyễn Ngọc Tuyên); Miền đất ở (thơ Lê Hương Thơm, nhạc Cẩm Nhung)… 

Trong chùm ca khúc về Đồng Nai của nhạc sĩ Đoàn Quang Trung, một Đồng Nai quá đỗi gần gũi, thân quen được phác họa từ những ca từ, bắt đầu từ hình ảnh vùng đất xưa sông nước mênh mông, con người hiền lành đến hình ảnh trường học khang trang, hàng vạn sinh viên tiếp bước trên con đường chinh phục những ước mơ và niềm tin vào ngày mai thành phố sáng ngời… Người nghe cảm nhận được chất thơ, chất họa trong mỗi ca khúc. Đó còn là lời nhắn nhủ với thế hệ trẻ biết ơn tiền nhân đã bao đời gầy dựng, để rồi cùng nỗ lực gìn giữ, xây dựng mảnh đất này.

Nhạc sĩ Đoàn Quang Trung nói rằng, từ lâu cảm xúc viết về quê hương Đồng Nai vẫn luôn “cháy” trong ngọn lửa sáng tác của ông. Tuy nhiên, sáng tác ca khúc về Đồng Nai không hề dễ. Để bài hát đi vào lòng người, nhạc sĩ phải cảm nhận được những điều gắn liền với con người, vùng đất này. Từ những tác phẩm tham gia cuộc thi sáng tác lần này, ông mong muốn góp phần quảng bá hình ảnh con người, phong cảnh, sự phát triển của Đồng Nai đến bạn bè gần xa.

Những ca khúc viết về Biên Hòa - Đồng Nai được các nghệ sĩ quan tâm, dàn dựng, giới thiệu đến đông đảo công chúng.

Dù là nhạc sĩ không chuyên, nhưng đã có kinh nghiệm sáng tác từ những năm 1980, nhạc sĩ Trần Tâm (Trung tâm Văn hóa tỉnh) cho biết, khi biết có cuộc thi sáng tác, anh đã dành hơn 1 tuần tìm hiểu giá trị văn hóa, lịch sử của Đồng Nai trên sách, báo và internet. Đặc biệt, anh vẫn thường đến bên dòng Đồng Nai hiền hòa, ngắm nhìn thành phố, rồi phác thảo một số tác phẩm về quê hương. “Cảm xúc về Biên Hòa - Đồng Nai luôn là sự khởi đầu cho những sáng tác của tôi. Thời gian tới, tôi sẽ sáng tác thêm những tổ khúc mới, như niềm tin vào ngày mai trong Biên Hòa rực sáng tương lai: Biên Hòa - Đồng Nai 320 năm, vững vàng đi lên xây cuộc đời sáng tươi/Biên Hòa - Đồng Nai 320, khát vọng hôm nay rực sáng tương lai”.

Đồng Nai trong con mắt của các nhạc sĩ luôn đẹp và gợi hình. Những ca khúc khác đều giản dị và mộc mạc, như lời tâm tình, rủ rê mọi người về với vùng đất “địa linh nhân kiệt” với lịch sử 320 năm. Cảnh sắc thiên nhiên hiền hòa, với không gian văn hóa độc đáo được lưu giữ qua kiến trúc nghệ thuật, với dấu ấn của một Đồng Nai hiện đại… Tất cả đã gợi lên niềm cảm hứng cho các nhạc sĩ.

Theo nhạc sĩ Trần Viết Bình, viết về đề tài 320 năm Biên Hòa - Đồng Nai làm cho các sáng tác của người nhạc sĩ có sự chuyển biến về nghệ thuật, rộng mở hơn rất nhiều. Tuy các sáng tác theo chủ đề này vẫn mạnh về tuyên truyền, hướng đến tính quần chúng nhiều hơn là tính nghệ thuật nhưng không phải vì thế mà coi nhẹ nghệ thuật. Trong nhạc phẩm của mình bao giờ nhạc sĩ cũng chú trọng ca từ, giai điệu đồng thời cập nhật được sự hiện đại, xử lý ca khúc, hoà âm phối khí theo một tiết tấu nhanh, thổi vào hơi thở mới, chú trọng tiết tấu sôi động.

Có lẽ sự rộng mở, phong phú của đề tài Biên Hòa - Đồng Nai 320 năm đã kéo theo cái sự rộng mở trong tư duy sáng tác, giúp thoát khỏi lối mòn của các nhạc sĩ. Đó là lý do giúp nhiều tác phẩm viết về Đồng Nai đã và đang đứng vững được trong làng âm nhạc hiện nay. Tin rằng, những ca khúc mới viết về Biên Hòa - Đồng Nai sẽ tiếp tục được ra đời, được đón nhận và phổ biến rộng rãi hơn nữa, qua đó đưa hình ảnh đất và người Đồng Nai ngày càng lan tỏa và vươn xa. 

Ly Na