Thời gian gần đây, liên tục xảy ra nhiều vụ hành xử cực đoan do mâu thuẫn giữa vợ chồng, giữa cha mẹ với con cái, dẫn đến những sự việc đau lòng không chỉ cho những người trong cuộc, mà còn gây bức xúc trong dư luận.
Một số trường hợp trẻ em bị người thân bạo hành gây thương tích, thậm chí tử vong. Ảnh: nguồn internet
Một số trường hợp trẻ em bị người thân bạo hành gây thương tích, thậm chí tử vong. Ảnh: nguồn internet
Song theo các chuyên gia tâm lý, nên giải quyết ngay khi những mâu thuẫn, xung đột mới nhen nhóm, tránh để mâu thuẫn tích tụ dẫn tới hành xử cực đoan…
* Mâu thuẫn, u uất trút giận lên người thân
Mới nhất, ngày 24-5, bà L.T.X. (51 tuổi, ngụ xã Bàu Hàm 2, H.Thống Nhất) bị bỏng nặng nghi bị tẩm axit đốt. Qua làm việc với những người liên quan xác định, bà X. và ông L.T.C. (52 tuổi, chồng bà X.) thường xảy ra mâu thuẫn cãi nhau. Ông C. nợ nần và đã bỏ nhà ra đi và thuê nhà bên ngoài để ở. Thời gian gần đây, ông C. thường gọi điện đe dọa bà X. Vụ việc đang được cơ quan công an điều tra, làm rõ. Điều đáng nói là hành động của ông đã hủy hoại cuộc sống của người đã từng đầu ấp tay gối với mình.
Những vụ việc diễn ra thế này là không hiếm đọc. Trong thời gian qua, tại một số tỉnh, thành trên cả nước, trong đó có Đồng Nai đã xảy ra những vụ án mạng, tự tử trong các gia đình có nguyên nhân từ việc nợ nần chồng chất, ghen tuông; trầm cảm vì sống trong cảnh bạo lực gia đình (BLGĐ) kéo dài… Thậm chí có trường hợp vì áp lực cuộc sống, tức giận bạn đời mà trút giận lên cơn bằng hành động gây ra hậu quả hết sức đau lòng.
Trước đó, ngày 8-5-2022, chị V.T.H.T. (31 tuổi, ngụ H.Cẩm Giàng, tỉnh Thái Bình) đã cột 2 con nhỏ (9 tháng tuổi và 2 tuổi) vào người mình rồi trầm mình dưới sông Thái Bình tự tử, để lại lời nhắn rằng cuộc sống quá mệt mỏi bởi những mâu thuẫn với chồng và gia đình chồng. Vậy nên mẹ con chị muốn kết thúc cuộc sống này để tìm một kiếp sống khác bớt đau khổ, mệt mỏi.
Trước một số vụ việc tiêu cực nêu trên, nhiều ý kiến cho rằng, chỉ vì suy nghĩ nông cạn những lúc u uất, căng thẳng mà tước đi sự sống và cho mình cái quyền tước đi sức khỏe, tính mạng của vợ, con mình bằng những hành vi hết sức cực đoan. Đó chính là lời cảnh báo về tình trạng xuống cấp về đạo đức, văn hóa, giáo dục của một bộ phận người dân.
Bà Nguyễn Thị Độc (ngụ P.Phước Tân, TP.Biên Hòa) cho biết: “Đọc báo tôi thấy nhiều vụ mâu thuẫn, xung đột không quá nặng nề, hoàn toàn có thể giải quyết được nhưng vì ích kỷ bản thân mà vợ chồng, cha mẹ, con cái hành xử với nhau thật tàn nhẫn. Tôi cho rằng, có một lỗ hổng lớn trong việc trang bị kỹ năng ứng xử, làm chủ bản thân cũng như giải quyết cho những người chuẩn bị bước vào đời sống hôn nhân”.
Tương tự, ông Đinh Quang Đạo, một giáo viên về hưu (ngụ P.Trung Dũng, TP.Biên Hòa) cho rằng, chính sự ích kỷ và cái tôi cá nhân đã đẩy người ta đến những hành động tiêu cực. Các cơ quan chức năng, đoàn thể cần có biện pháp ngăn ngừa tình trạng này.
Còn chị Đặng Thị Thủy Anh (ngụ P.An Bình, TP.Biên Hòa) bày tỏ lo ngại khi xu hướng bạo hành trẻ em, mà đối tượng lại là cha mẹ hoặc cha kế, mẹ kế đang có chiều hướng gia tăng. “Đã đến lúc vấn đề này cần được quan tâm đúng mức, can thiệp kịp thời, xử nghiêm các trường hợp vi phạm để bảo vệ trẻ em” - chị Thủy Anh kiến nghị.
* Đừng để mâu thuẫn tích tụ
Hiện toàn tỉnh có hơn 3 ngàn mô hình phòng, chống BLGĐ với hàng ngàn cộng tác viên, tình nguyện viên. Song, Đồng Nai vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Trong đó, vấn đề nhận thức của người bị bạo hành vẫn còn rất hạn chế. Bên cạnh đó, đội ngũ làm công tác gia đình ở cơ sở còn thiếu và đa phần là cán bộ văn hóa phải kiêm nhiệm.
Một thực tế cho thấy, nhiều vụ vợ giết chồng, con cái hại chết cha mẹ phần lớn là do bị BLGĐ thời gian dài, dẫn đến uất ức, nóng giận khó kiểm soát. Cũng có không ít đứa trẻ sống trong môi trường thường xuyên bị bạo hành, khi lớn lên cũng thường có tư tưởng sử dụng bạo lực để giải quyết mâu thuẫn.
Bà Đặng Lan Hương, cựu giáo viên dạy môn tâm lý học tại một trường cao đẳng ở TP.Biên Hòa cho rằng, đã đến lúc phải xem lại vấn đề trang bị kỹ năng ứng xử khi làm chồng, làm vợ, làm cha, làm mẹ cho những người trẻ trước khi lập gia đình qua những khóa học tiền hôn nhân bắt buộc, để họ có kiến thức cơ bản về ứng xử trong đời sống gia đình.
Song, kỹ năng ứng xử, kỹ năng giải quyết vấn đề không thể có ngay được qua những buổi học, mà gốc rễ sâu sa hơn vẫn phải được giáo dục, rèn luyện ngay từ khi tấm bé ở mỗi gia đình cũng như trong nhà trường.
Ngoài ra, cũng không ít ý kiến chia sẻ thẳng thắn, người bị bạo hành không nên mãi im lặng chịu đừng vì ngại “vạch áo cho người xem lưng”, phải dũng cảm nói ra với người thân, thậm chí tố cáo hành vi bạo hành với cơ quan chức năng để được bảo vệ.
Bởi thực tế, người trong gia đình bị đánh đập thân thể, tra tấn tinh thần, bạo lực tình dục hoặc sỉ nhục một lần thì sẽ có lần sau và những lần sau nữa. Do đó, các mâu thuẫn, xung đột trong gia đình cần được cả người trong cuộc lẫn người ngoài cuộc là người thân, bạn bè, các đoàn thể, cơ quan chức năng tham gia hòa giải ngay khi có mầm mống, tránh để tích tụ mà dẫn đến hành xử cực đoan.
Một trong những giải pháp nữa là củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ hòa giải, trung tâm trợ giúp pháp lý trong việc phổ biến các quy định pháp luật về phòng, chống bạo lực, những vấn đề dễ phát sinh mâu thuẫn, tranh chấp trong gia đình. Qua đó, giúp người dân nâng cao nhận thức, có biện pháp ngăn ngừa. Ngoài ra, mỗi cá nhân cần nâng cao kiến thức pháp luật, nhận diện các dấu hiệu, hành vi bạo lực để có biện pháp giải quyết kịp thời.
Để chấm dứt tình trạng BLGĐ, đặc biệt là bạo lực với phụ nữ và trẻ em, Phó Giám đốc Sở VH-TTDL Nguyễn Thị Mộng Bình cho hay: “Đã đến lúc cả xã hội phải vào cuộc với tinh thần lên tiếng phản ánh đi đôi với hành động bảo vệ. Cần giúp phụ nữ nhận thức rõ quyền bình đẳng với nam giới trong mọi lĩnh vực và BLGĐ cần bị lên án chứ không phải là chuyện riêng của những người trong nhà. Các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương cần xử lý nghiêm với những người gây ra bạo lực; phối hợp các cấp hội phụ nữ tiến hành biện pháp nhằm bảo đảm an toàn cho phụ nữ và trẻ emBLGĐ được xem là một trong những nguyên nhân phá nát hạnh phúc, tác động xấu đến sự hình thành nhân cách con trẻ, đồng thời biến không ít người vướng vòng lao lý.
