Thúc đẩy liên kết trong sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất được coi là một trong những giải pháp quan trọng giúp người dân có thu nhập ổn định, hướng đến phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa mang lại giá trị tăng cao. Do đó, Ðồng Nai hiện đang xây dựng khung chính sách mới để mở rộng đối tượng cũng như đơn giản hóa các thủ tục hỗ trợ nhằm thúc đẩy liên kết trong sản xuất nông nghiệp.​

Mở rộng đối tượng hỗ trợ

Ðồng Nai hiện là một trong những địa phương đi đầu cả nước trong việc thực hiện liên kết trong sản xuất nông nghiệp. Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Chánh, nói về chính sách hỗ trợ liên kết trong sản xuất nông nghiệp, Ðồng Nai hiện là địa phương có khung chính sách sớm và đồng bộ nhất. Nhờ đó, nhiều dự án liên kết trong sản xuất hiện đã được triển khai đạt hiệu quả và có nhiều triển vọng.

Đối tượng được hỗ trợ chính sách liên kết trong sản xuất sẽ được mở rộng, trong đó có lĩnh vực nuôi trồng thủy sản.

Theo Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn (NN-PTNT), tính đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 19 dự án cánh đồng lớn được phê duyệt đi vào thực hiện với tổng diện tích hơn 7.000 ha, thu hút hơn 6.000 hộ nông dân tham gia. Việc liên kết chuỗi giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp trong thời gian qua đã có những hiệu quả nhất định như năng suất, chất lượng sản phẩm được nâng cao, quy trình sản xuất được kiểm soát chặt chẽ… Ðặc biệt, nhiều nông sản ở các chuỗi đã có thị trường tiêu thụ ổn định nhờ mối liên kết với doanh nghiệp.

Tuy nhiên, việc phát triển các chuỗi liên kết thời gian qua cũng gặp một số hạn chế khiến số lượng, diện tích thực hiện còn hạn chế. Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Chánh, một trong nhưng hạn chế đó chính là số lượng đối tượng được hỗ trợ từ chính sách khuyến khích xây dựng các chuỗi liên kết còn ít. “Theo Quyết định 58 của UBND tỉnh, việc thực hiện chính sách hỗ trợ mới chỉ áp dụng cho lĩnh vực trồng trọt. Lĩnh vực chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản… lại không thuộc đối tượng được hỗ trợ, trong khi đây là những thế mạnh của tỉnh trong sản xuất nông nghiệp”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho hay.

Từ thực tế trên, hiện Ðồng Nai đang giao Sở NN-PTNT xây dựng khung chính sách mới nhằm mở rộng đối tượng được thụ hưởng từ các chính sách khuyến khích liên kết trong sản xuất.

Theo Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Lê Văn Gọi, dự thảo chính sách hỗ trợ mới của Ðồng Nai hiện được xây dựng dựa trên quy định tại Nghị định số 98 về Chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp vừa được Chính phủ ký ban hành vào tháng 7 vừa qua. Ðiểm mới trong khung chính sách hỗ trợ lần này chính là việc mở rộng các đối tượng được thụ hưởng chính sách. “Nếu trước đây chỉ hỗ trợ lĩnh vực trồng trọt thì trong dự thảo mới sẽ mở rộng đối với lĩnh vực chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, lâm nghiệp”, ông Gọi cho biết.

Cũng theo lãnh đạo Sở NN-PTNT, trong dự thảo có 10 nội dung được hỗ trợ, gồm: hỗ trợ chi phí tư vấn xây dựng liên kết; hỗ trợ hạ tầng phục vụ liên kết; hỗ trợ xây dựng mô hình khuyến nông; hỗ trợ giống, vật tư, chi phí giết mổ, bao bì, nhãn mác sản phẩm thông qua dịch vụ tập trung của hợp tác xã; hỗ trợ chi phí chuyển giao khoa học - kỹ thuật mới… Theo đó, các cá nhân, doanh nghiệp, hợp tác xã… khi thực hiện việc chủ trì chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông sản sẽ được ngân sách nhà nước hỗ trợ chi phí tư vấn xây dựng liên kết đến 300 triệu đồng, dự án liên kết sẽ được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% vốn đầu tư máy móc với tổng mức không quá 10 tỷ đồng. “Ước kinh phí thực hiện giai đoạn năm 2019 - 2025 của đề án là khoảng 50 tỷ đồng”, ông Gọi cho biết thêm.

“Gỡ vướng” hóa đơn đỏ

Theo ông Lê Văn Gọi, với 19 dự án liên kết đã được phê duyệt thực hiện, Ðồng Nai hiện là địa phương có số lượng dự án liên kết thuộc tốp đầu của cả nước. Tuy nhiên, trên thực tế diện tích cánh đồng lớn chỉ mới chiếm chưa đến 5% diện tích quy hoạch, số lượng nông dân tham gia cũng chỉ chiếm 2,4% so với số hộ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do thủ tục hỗ trợ đối với các dự án còn phức tạp và mức hỗ trợ chưa cao khiến nông dân không mặn mà tham gia. Sau hơn 3 năm thực hiện hỗ trợ các dự án liên kết, hiện kinh phí được giải ngân cho các dự án mới chỉ đạt 800 triệu đồng, tương đương với khoảng 10% kinh phí dự kiến hỗ trợ.

Ðặc biệt, theo các nông dân và hợp tác xã tham gia dự án, mức kinh phí hỗ trợ về giống, vật tư nông nghiệp theo quy định sẽ được Nhà nước hỗ trợ 30%. Tuy nhiên, số tiền thực tế các đối tượng được hưởng lại thấp hơn nhiều.

Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Lê Văn Gọi cũng thừa nhận rằng, việc áp dụng hóa đơn đỏ đối với 100% giá trị cây giống, vật tư nông nghiệp khiến mức hỗ trợ trên thực tế không đủ mức 30% như quy định. Lấy ví dụ cho thực tế bất cập này, ông Gọi cho hay, một hộ nông dân khi tham gia dự án cánh đồng lớn, nếu thực chi 10 triệu đồng mua vật tư nông nghiệp, theo quy định sẽ được hỗ trợ 30% tương đương 3 triệu đồng. Tuy nhiên, để được nhận hỗ trợ người dân phải có hóa đơn đỏ đối với tổng số tiền 10 triệu đồng. Sau khi tính thuế giá trị gia tăng (VAT), người dân phải đóng thuế 1 triệu đồng (10%). Như vậy, thực tế hỗ trợ người dân được nhận chỉ có 2 triệu đồng.

Do đó, theo ông Gọi, trong dự thảo chính sách hỗ trợ mới, Sở NN-PTNT cũng đã đề xuất chỉ áp dụng hóa đơn đỏ đối với phần chi phí hỗ trợ để người dân, hợp tác xã có thể nhận được mức hỗ trợ lớn hơn. “Trong dự thảo mới, chúng tôi đề xuất chỉ áp dụng hóa đơn đỏ thanh toán đối với phần chi phí hỗ trợ. Cụ thể như trường hợp nói trên, theo chính sách mới, nông dân chỉ đóng thuế VAT đối với phần 3 triệu đồng được hỗ trợ tương đương mức 300.000 đồng. Như vậy, mức hỗ trợ mà họ thực nhận sẽ là 2,7 triệu đồng”, ông Gọi cho hay.

Lê Văn