Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021-2025 hướng tới tiếp tục thực hiện có hiệu quả chủ trương cơ cấu lại nông nghiệp, phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới (NTM) theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại và nông dân văn minh.
Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Lĩnh thăm mô hình vườn sầu riêng cho lợi nhuận cao tại xã Phú Tân, H.Định Quán. Ảnh: Phan Anh
Với thế mạnh là tỉnh công nghiệp, Đồng Nai đã và đang tiếp tục bám sát thực hiện chủ trương trên, nhất là mục tiêu xây dựng NTM hiện đại. Điểm nổi bật là thực hiện hiệu quả việc cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với xây dựng NTM để hình thành nền nông nghiệp hiện đại, bền vững.
Thành quả ấn tượng
Tính đến giữa tháng 4, cả nước có 5.706/8.227 xã đạt chuẩn NTM, đạt hơn 69%; có 663 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 71 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Có 225 đơn vị cấp huyện thuộc 55 tỉnh, thành phố được công nhận đạt chuẩn NTM; có 16 tỉnh, thành phố có 100% số xã đạt chuẩn NTM và 5 tỉnh được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Mục tiêu đến năm 2025, cả nước phấn đấu có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn NTM, khoảng 40% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao và ít nhất 10% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.
So sánh với mặt bằng chung cả nước, phong trào xây dựng NTM ở Đồng Nai đạt kết quả rất ấn tượng. Từ năm 2019, Đồng Nai đã được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM với 100% số xã, huyện đạt chuẩn NTM. Đến nay, toàn tỉnh có 65/120 xã NTM nâng cao và 8 xã NTM kiểu mẫu, 9 khu dân cư kiểu mẫu. Với thành tích nổi bật trên, tỉnh tiếp tục đặt ra mục tiêu cao trong giai đoạn 2021-2025. Cụ thể đến cuối năm 2025, Đồng Nai đặt mục tiêu 100% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao; có ít nhất 5 huyện hoàn thành NTM nâng cao; 25% số xã hoàn thành NTM kiểu mẫu; đặc biệt H.Xuân Lộc hoàn thành huyện NTM kiểu mẫu.
Đồng Nai quan tâm đầu tư lớn cho hạ tầng nông thôn. Nhờ đó, khu vực nông thôn của tỉnh có sự đổi mới rõ nét; kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội phát triển đồng bộ; hệ thống giao thông kết nối liên thông giữa các trung tâm; hệ thống trường học đạt chuẩn quốc gia về cơ sở vật chất; điện đáp ứng thường xuyên cho nhu cầu sản xuất.
Ông Nguyễn Ngọc Hiền, Bí thư Chi bộ ấp Hòa Bình (xã Bảo Hòa, H.Xuân Lộc) vui vẻ nói: “Xã đang nhân rộng những tuyến đường xanh - sạch - đẹp được chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời. Nông thôn giờ không còn lạc hậu như xưa mà được đầu tư khang trang, hiện đại với nếp sống văn minh không thua gì các khu đô thị. Trong đó, nông dân không chỉ giỏi ứng dụng khoa học - công nghệ cao vào sản xuất mà còn không ngại ứng dụng những tiến bộ mới vào cuộc sống hằng ngày”.
Ông Lê Văn Gọi, Phó giám đốc Sở NN-PTNT cho hay, giai đoạn 2008-2021, tổng nguồn lực đầu tư cho hạ tầng nông thôn của tỉnh trên 930 ngàn tỷ đồng. Trong đó, vốn từ nguồn ngân sách chỉ chiếm 7,15%; còn lại là vốn từ nguồn tín dụng, vốn doanh nghiệp và người dân đầu tư. Đồng Nai thuộc tốp đầu cả nước về đầu tư cơ sở hạ tầng cho nông thôn. Quá trình xây dựng NTM đã thực sự huy động được tổng các nguồn lực, đặc biệt huy động vốn trong dân, tạo được sự đồng thuận của người dân.
Trang trại nông nghiệp công nghệ cao tại H.Long Thành. Ảnh: Phan Anh
Để nông thôn không lạc hậu
Hiện đại hóa nông thôn được thực hiện trên nhiều phương diện, cả về kinh tế, xã hội, môi trường... Một nông thôn hiện đại phải có kinh tế phát triển, cơ sở hạ tầng và dịch vụ tiếp cận các chuẩn mực đô thị; đời sống của người dân được nâng cao; môi trường lành mạnh, có khả năng chống chịu cao trước biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh và các biến động bất lợi khác…
Mục tiêu quan trọng nhất của hậu NTM tỉnh cũng là không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn, kéo gần khoảng cách giữa thành thị và nông thôn. Ở đây không chỉ đơn giản là vấn đề thu nhập mà chất lượng sống của nông dân được cải thiện về mọi mặt, nhất là trong ứng dụng khoa học - công nghệ vào cuộc sống và sản xuất để những vùng nông thôn không còn thiệt thòi vì lạc hậu.
Trong giai đoạn thị trường tiêu thụ nông sản gặp khó khăn vì dịch Covid-19, TP.Long Khánh triển khai mô hình thí điểm định danh cho cây trồng. Đây là đề án Giải pháp lưu giữ, phát triển bền vững các giống cây ăn trái có chỉ dẫn địa lý của Long Khánh nhằm tạo tiền đề để chính quyền địa phương số hóa dữ liệu trồng trọt trên địa bàn. Mô hình này thu hút được nông dân quan tâm. Ông Lâm Phi Hùng, chủ vườn du lịch sinh thái Sáu Hùng (xã Bình Lộc,TP.Long Khánh) chia sẻ, nông dân quan tâm thực hiện thí điểm gắn mã QR trên cây trồng. Trong các mã QR này có thông tin chủ vườn, địa chỉ, số điện thoại, chủng loại giống và năng suất bình quân của mỗi loại cây, tọa độ, vị trí địa lý để định dạng, định vị cây trên Google Map... Việc định danh đến từng cây trồng cho phép người tiêu dùng dễ dàng truy xuất được nguồn gốc, chất lượng nông sản, giúp cơ quan quản lý nhà nước quản lý tốt việc trồng trọt tại địa phương. Định danh cây trồng còn giúp theo dõi lịch sử chăm sóc cây, cảnh báo tình hình dịch bệnh, lên kế hoạch chăm sóc, danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng và ước lượng năng suất.
Theo ông Nguyễn Văn Liệt, Phó chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật tỉnh Đồng Nai: “Tôi rất tâm đắc với khẩu hiệu “Không để người dân phải đi xa” mà phải đưa khoa học - công nghệ đến tận nhà, ra tận cánh đồng. Trong đó, ứng dụng công nghệ để bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp cho vùng nông thôn, sản xuất an toàn cũng cần được chú trọng”.
Phan Anh
Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan khẳng định, đã đến lúc kinh tế tri thức phải được đưa vào cánh đồng, nhà máy. Từ năm 2021, Bộ NN-PTNT đã tổ chức nhiều hội nghị triển khai chuyển đổi số trong nông nghiệp. Mục tiêu đặt ra về phát triển kinh tế số trong nông nghiệp là ưu tiên triển khai các chương trình phục vụ phát triển trên nền tảng công nghệ số trong ngành nông nghiệp; xây dựng và phát triển hệ thống dữ liệu lớn về nông nghiệp; đẩy mạnh ứng dụng các công nghệ 4.0 vào sản xuất. Bộ NN-PTNT sẽ phối hợp với các Bộ, ngành liên quan bắt tay ngay vào chuyển đổi số để nền nông nghiệp được định vị và minh bạch dữ liệu thông tin, để ngày càng vươn xa hơn.