Năm 2020, toàn tỉnh có 14 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) nâng cao, 3 xã NTM kiểu mẫu, bình quân các tiêu chí NTM nâng cao của các xã trên địa bàn tỉnh cũng tăng cao hơn năm ngoái, vượt các mục tiêu đề ra ngày từ đầu năm. Nổi bật là hạ tầng nông thôn có sự thay đổi lớn, nhất là về cảnh quan, môi trường nông thôn.
Tuyến đường sáng, xanh, sạch, đẹp tại xã Xuân Quế (H.Cẩm Mỹ)
Đây là nỗ lực rất lớn của ngành nông nghiệp nói riêng, Ban chỉ đạo Nông nghiệp, nông dân, nông thôn và xây dựng NTM của tỉnh nói chung vì đây là năm có nhiều khó khăn chưa từng thấy, ngoài đại dịch Covid - 19, thiên tai, hạn mặn lịch sử và nhiều dịch bệnh trên vật nuôi, cây trồng…
Vượt khó vươn lên
Tuy đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng các xã về đích NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu được đánh giá cao về các tiêu chí đề ra, nhất là trong mục tiêu tập trung phát triển sản xuất. Cụ thể, xã Phú Điền là một trong những địa phương đầu tiên của huyện Tân Phú về đích xã NTM nâng cao trong năm 2020. Ấn tượng nhất của địa phương này là thu nhập bình quân đầu người của xã hiện đạt trên 64,4 triệu đồng/người/năm, tăng hơn 25,2 triệu đồng so với năm 2016. Giá trị sản phẩm thu hoạch bình quân trên 1 ha đất trồng trọt trên địa bàn xã đạt trên 160,4 triệu đồng/ha/năm. Xã đã huy động mọi nguồn lực đầu tư xây dựng NTM nâng cao, chủ yếu là đầu tư cho hạ tầng nông thôn với tổng nguồn kinh phí đạt trên 84,5 tỷ đồng.
Bà Phạm Thị Ngát, nông dân ở xã Phú Điền nhận xét, phong trào xây dựng NTM đã tạo nên bộ mặt mới cho xã vùng sâu này. Trước đây, các tuyến đường vào xã, vào các vùng sản xuất chủ yếu là đường đất, sinh hoạt cũng như việc tiêu thụ nông sản của người dân gặp rất nhiều khó khăn. Nay đường bê tông về tận cánh đồng, nông sản thu hoạch có thương lái vào tận nơi tiêu thụ với giá tốt hơn. Theo đó, nông dân mạnh dạn chuyển đổi mô hình sản xuất từ trồng lúa sang trồng lúa kết hợp với nuôi cá, mở rộng diện tích ao cá…để tăng thu nhập.
Trong xây dựng NTM kiểu mẫu cũng có nhiều điểm sáng. Toàn tỉnh có 3 xã về đích NTM kiểu mẫu gồm: xã Bình Lộc (TP.Long Khánh); xã Bảo Hòa (huyện Xuân Lộc) và xã Xuân Quế (huyện Cẩm Mỹ). Tuy các địa phương trên đều chọn các tiêu chí kiểu mẫu là tập trung phát triển sản xuất theo quy mô hàng hóa lớn, bền vững nhưng các tiêu chí về môi trường, cảnh quan nông thôn đều được quan tâm đầu tư.
Ông Nguyễn Hồng Phúc, Phó chủ tịch UBND xã Bảo Hòa, một trong những địa phương có thành tích nổi bật trong xây dựng NTM kiểu mẫu chia sẻ, các tiêu chí địa phương chọn làm kiểu mẫu trong xây dựng NTM kiểu mẫu là về phát triển sản xuất bền vững theo quy mô hàng hóa lớn, chuỗi liên kết. Địa phương đã tập trung xây dựng chuỗi liên kết sản xuất an toàn cho các cây trồng chủ lực như cây chôm chôm, sầu riêng, vùng nuôi cá đồng VietGAP…”. Ngoài ra, các tiêu chí về cảnh quan, môi trường nông thôn cũng được địa phương rất chú trọng thực hiện. Bảo Hòa là xã đầu tiên thực hiện lắp camera an ninh, các tuyến đường sáng, xanh, sạch, đẹp an toàn không ngừng được nhân rộng tại địa phương”.
Đề án xây dựng H.Xuân Lộc đạt NTM kiểu mẫu theo hướng “Phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững giai đoạn 2018-2025” hiện đã hoàn thành được 19/29 chỉ tiêu của 6 nhóm tiêu chí huyện NTM kiểu mẫu. Địa phương đang tiếp tục nỗ lực khắc phục khó khăn để hướng tới đạt mục tiêu đề ra.
Nông dân trồng quýt của huyện Vĩnh Cửu chuyển hướng sản xuất an toàn để có đầu ra bền vững.
Trọng “chất” hơn “lượng”
Phong trào xây dựng NTM của Đồng Nai trong năm 2020 không chỉ tập trung cho các tiêu chí nâng cao mà công tác rà soát, đánh giá lại các xã sau 5 năm đạt chuẩn NTM cũng được quan tâm nhằm đảm bảo yêu cầu về chất lượng của phong trào.
Nhằm đảm bảo phong trào NTM không bị tụt hậu, Ban Chỉ đạo nông nghiệp, nông dân, nông thôn và xây dựng nông thôn mới tỉnh thường xuyên tổ chức kiểm tra kết quả thực hiện đối với các xã sau 5 năm đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao trên địa bàn tỉnh. Ban Chỉ đạo nông nghiệp, nông dân, nông thôn và xây dựng nông thôn mới tỉnh tập trung kiểm tra, đánh giá các nội dung về công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM của địa phương; kết quả giữ vững, nâng chất các chỉ tiêu, tiêu chí thực hiện; kế hoạch, giải pháp tiếp tục thực hiện duy trì, giữ vững và nâng chất các tiêu chí đã đạt được…
Cụ thể Từ tháng 9 đến tháng 11 năm 2020, Ban Chỉ đạo nông nghiệp, nông dân, nông thôn và xây dựng nông thôn mới tỉnh đã tiến hành kiểm tra,
đánh giá đối với 17/18 xã sau 5 năm đạt chuẩn NTM trên địa bàn tỉnh trong năm 2020. Còn 1 xã do đã trình hồ sơ NTM đang trong giai đoạn chờ thẩm định, công nhận.
Kết quả, 17 xã được kiểm tra, đánh giá đều cơ bản giữ được kết quả đạt chuẩn; thực hiện nâng chất các tiêu chí sau khi đạt chuẩn, một số xã có chỉ tiêu, tiêu chí tiệm cận hoặc vượt theo Bộ tiêu chí nông thôn mới của tỉnh. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện xây dựng NTM tại các địa phương được chú trọng. Ban Chỉ đạo xã, Ban Quản lý xã, Ban Phát triển ấp được củng cố, kiện toàn, bám sát và thực hiện tốt nhiệm vụ được giao; kịp thời chỉ đạo, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện…
Phó giám đốc Sở Nông nghiệp-Phát triển nông thôn kiêm Phó chánh Văn phòng Điều phối chương trình NTM tỉnh Lê Văn Gọi cho biết, năm 2020, ngành nông nghiệp và phong trào xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn nhưng vẫn vượt mục tiêu đề ra. Có được kết quả này là sự nỗ lực rất lớn của cả hệ thống chính quyền và người dân trên địa bàn tỉnh vì chương trình không chạy theo phong trào mà xem trọng về chất lượng.
Phan Anh