Loại trừ bệnh sốt rét, bảo đảm sức khỏe người dân

TTĐT - Ngày Thế giới phòng chống sốt rét 25-4-2023 có chủ đề “Dồn tổng lực về đích để loại trừ sốt rét tại Việt Nam”. Chủ đề năm nay nhấn mạnh sự cần thiết phải hành động tổng lực và đầu tư hơn nữa, cũng như đổi mới để phát triển các công cụ, phương pháp tiếp cận mới, hiệu quả hơn nữa để đẩy nhanh loại trừ sốt rét.


42/63 tỉnh, thành được công bố loại trừ bệnh sốt rét

Những năm qua, bệnh sốt rét ở Việt Nam đã được khống chế và đẩy lùi. Hiện đã có 42/63 tỉnh, thành phố trong cả nước được công bố loại trừ bệnh sốt rét.

Dự kiến trong năm 2023, tỉnh Đồng Nai cũng sẽ được công nhận loại trừ bệnh sốt rét khi 2 địa phương còn lại của tỉnh là Tân Phú và Vĩnh Cửu được công nhận loại trừ bệnh sốt rét.

Theo thống kê của Bộ Y tế, nếu như năm 2018 cả nước ghi nhận gần 5 ngàn ca bệnh sốt rét thì đến năm 2022 chỉ còn 456 ca. Như vậy, số ca mắc sốt rét trong cả nước đã giảm rất sâu.

Tại Đồng Nai, theo BS CKII.Lê Quang Trung, Phó Giám đốc phụ trách Sở Y tế cho biết, những năm qua chỉ ghi nhận một vài trường hợp mắc bệnh sốt rét ngoại lai từ nước ngoài, không ghi nhận ca sốt rét nội địa.

Cụ thể, số ca mắc sốt rét trên địa bàn tỉnh đã giảm từ 410 ca vào năm 2011 xuống chỉ còn 2 ca vào năm 2022. Có những năm như năm 2021, tỉnh không ghi nhận ca sốt rét nào. Riêng năm 2023, đến thời điểm hiện tại có 1 ca bệnh sốt rét về từ Châu Phi (Cameroon) đã được quản lý, điều trị. Toàn tỉnh không có trường hợp sốt rét ác tính hay tử vong do sốt rét, không có dịch sốt rét xảy ra.

BS CKI Nguyễn Thanh Tùng, Trưởng Khoa Ký sinh trùng - côn trùng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho hay, công tác phòng, chống sốt rét được ngành Y tế cùng các địa phương rất quan tâm nhằm đảm bảo an toàn sức khỏe cho người dân.

Ngành Y tế thường xuyên tổ chức tuyên truyền, giám sát chặt chẽ các vùng sốt rét trọng điểm; tổ chức tẩm mùng tại các địa phương, nhất là các xã vùng sâu, vùng xa, vùng có nguy cơ mắc bệnh sốt rét.

Bên cạnh đó, ngành Y tế đã can thiệp có hiệu quả các trường hợp mắc bệnh, không để dịch bệnh xảy ra. Công tác quản lý di biến động dân cư, bệnh nhân sốt rét ngoại lai cũng được chú ý. Những điểm kiểm soát phòng, chống sốt rét trên địa bàn tỉnh được phát triển, nhân viên y tế được đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ nhằm phát hiện, điều trị sớm những trường hợp mắc sốt rét.


Triển khai nhiều giải pháp đồng bộ

BS CKII. Hồ Văn Hoài, Giám đốc Trung tâm Y tế H.Vĩnh Cửu cho biết, vài chục năm trước, H.Vĩnh Cửu là địa phương có bệnh sốt rét lưu hành dữ dội do có nhiều người dân đi rừng, ở rẫy. Từ đó đến nay, bằng nhiều giải pháp, H.Vĩnh Cửu đã khống chế được dịch bệnh sốt rét, đảm bảo an toàn sức khỏe cho người dân. Hiện tại, Vĩnh Cửu đang làm hồ sơ để được công nhận loại trừ bệnh sốt rét trên địa bàn huyện.

Mặc dù đã nhiều năm liền không ghi nhận ca bệnh sốt rét nhưng để tránh những ca bệnh vãng lai du nhập vào địa bàn, H.Vĩnh Cửu đã và đang tích cực thực hiện các biện pháp phòng bệnh.

Trong năm 2022, Trung tâm Y tế H.Vĩnh Cửu đã tổ chức phun hóa chất phòng chống bệnh sốt rét trên diện tích hơn 53 ngàn m2 tại các địa bàn có nguy cơ như: xã Phú Lý, xã Hiếu Liêm, Khu Bảo tồn thiên nhiên, văn hoá Đồng Nai. Ngoài ra, lực lượng chức năng đã cấp hơn 7 ngàn chiếc màn tẩm hóa chất cho người dân và các trạm kiểm lâm thuộc Khu Bảo tồn thiên nhiên, văn hóa Đồng Nai. Tổ chức tuyên truyền trên loa phát thanh của các xã, bằng xe lưu động, phát tờ rơi để người dân hiểu về tác hại của bệnh sốt rét và những biện pháp phòng bệnh cơ bản.

Công tác giám sát côn trùng định kỳ để phát hiện sự biến động về mật độ véc tơ truyền bệnh sốt rét được H.Vĩnh Cửu quan tâm. Đến nay, Trung tâm Y tế huyện đã triển khai 4 điểm kiểm soát sốt rét đặt tại cửa rừng thuộc 3 xã Mã Đà, Hiếu Liêm, Phú Lý nhằm quản lý và lấy máu xét nghiệm cho những người đi rừng, ngủ rẫy.

Theo quy định, có 8 tiêu chí mà các địa phương cần đạt để được công nhận là địa phương loại trừ bệnh sốt rét. Trong đó có tiêu chí bắt buộc là ít nhất 3 năm liên tục không có ca bệnh sốt rét nội địa trên địa bàn và đảm bảo một số điều kiện khác như: phân công cán bộ chuyên trách về phòng chống và loại trừ bệnh sốt rét; 100% các trường hợp bệnh sốt rét ngoại lai được báo cáo trong vòng 48 giờ kể từ khi phát hiện; 100% các trường hợp bệnh ngoại lai được điều tra trong 3 ngày kể từ khi phát hiện; báo cáo đơn vị có khả năng xét nghiệm xác định trường hợp mắc bệnh sốt rét.

Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong công tác phòng, chống sốt rét nhưng đến nay, theo cơ quan chức năng, toàn tỉnh hiện có 3 xã có sốt rét lưu hành vừa, 17 xã có sốt rét lưu hành nhẹ, 51 xã có nguy cơ sốt rét quay trở lại.

Do vậy, để loại trừ và ngăn chặn các mầm bệnh ngoại lai, tỉnh Đồng Nai đang tiếp tục đẩy mạnh công tác giám sát dịch tễ sốt rét, tăng cường công tác xét nghiệm, đặc biệt đối với những người từ địa phương, quốc gia khác về, những người đi rừng, ngủ rẫy, ở vùng sâu, vùng xa. Qua đó, nhằm kịp thời phát hiện, quản lý và điều trị trường hợp mắc bệnh, tránh để tiến triển thành sốt rét ác tính hay lây lan diện rộng.

Bên cạnh đó, củng cố và xây dựng mạng lưới y tế thôn bản, quan tâm công tác quản lý y tế tư nhân, làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục phòng chống sốt rét. Sau khi tỉnh Đồng Nai được Bộ Y tế công nhận loại trừ bệnh sốt rét, tỉnh sẽ chuyển sang giai đoạn phòng sốt rét quay trở lại.