Khởi nguồn từ phong trào Ánh sáng văn hóa hè với chỉ 300 đoàn viên, thanh niên tham gia, đến nay chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè tỉnh Đồng Nai (tiền thân là phong trào Thanh niên tình nguyện tỉnh Đồng Nai) mỗi năm thu hút hơn 50 ngàn lượt đoàn viên, thanh niên tham gia thực hiện nhiều phần việc cống hiến sức trẻ cho cộng đồng.
Đoàn viên, thanh niên tham gia ra quân bảo vệ môi trường, dọn vệ sinh tại huyện Cẩm Mỹ
Qua 25 năm thực hiện phong trào thanh niên tình nguyện hè (1994-2019) và 20 năm chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè tỉnh Đồng Nai (1999-2019) đã để lại những dấu ấn tốt đẹp về hành trình của những người trẻ trong màu áo xanh dốc sức vì cộng đồng.
Dấn thân vì cộng đồng
Năm 1994, qua học hỏi kinh nghiệm từ chiến dịch Ánh sáng văn hóa hè của Đoàn trường đại học sư phạm TP.Hồ Chí Minh, Đoàn trường Cao đẳng sư phạm Đồng Nai (Trường Đại học Đồng Nai ngày nay) đã thực hiện mô hình với tên gọi tương tự. Bà Lại Thị Ngọc Duyên, nguyên Bí thư Đoàn trường cao đẳng sư phạm Đồng Nai, hiện là giảng viên Trường Đại học Đồng Nai cho biết, ngày đó đoàn viên, thanh niên là sinh viên, giảng viên tham chiến dịch Ánh sáng văn hóa hè tập trung vào việc xóa mù chữ. Những lớp học diễn ra không dài nhưng đã có tác dụng rất lớn trong việc đem con chữ, con số đến với người dân.
“Tinh thần tự nguyện lúc đó của đoàn viên, thanh niên lên cao lắm nên ai cũng đăng ký tham gia. Khi được chọn tham gia rồi thì nỗ lực hết mình để chuyển tải kiến thức đến với mọi người” - bà Duyên kể.
Phát huy kết quả đạt được, trong 2 năm tiếp sau đó là năm 1995 và năm 1996, toàn tỉnh có 1,3 ngàn đoàn viên, thanh niên, học sinh tình nguyện tham gia chiến dịch Ánh sáng văn hóa hè. Những đoàn viên, thanh niên, học sinh tình nguyện đi đến các vùng sâu, vùng xa trong tỉnh như: Xuân Lộc, Tân Phú, Định Quán… vận động được hơn 15 ngàn thanh niên và đồng bào dân tộc thiểu số đến với các lớp học xóa mù chữ. Già làng K’De (dân tộc Châu Mạ, ngụ thị trấn Định Quán, huyện Định Quán) nhớ lại: “Nhờ những lớp học xóa mù chữ do thanh niên tình nguyện dạy mà đồng bào biết chữ, làm phép tính. Nhiều người trong làng còn tiếp tục theo học các lớp văn hóa cao hơn”.
Hiện nay, việc đưa văn hóa đến với người dân vẫn tiếp tục được đoàn viên, thanh niên tham gia phong trào thanh niên tình nguyện hè duy trì ở những khu vực còn gặp nhiều khó khăn như: làng bè ở Mã Đà (huyện Vĩnh Cửu), La Ngà, Phú Ngọc (huyện Định Quán)…
Ông Phan Sương, nguyên Phó Bí thư thường trực Huyện ủy Tân Phú cho hay, địa bàn của huyện có 2 con sông lớn là sông La Ngà và sông Đồng Nai cùng nhiều suối, bàu, đầm, vì vậy hằng năm cứ đến mùa mưa một số xã của huyện nằm ven sông thường bị lũ lụt. Trong 3 năm 1999, 2000, 2001, liên tiếp lũ lớn đã nhấn chìm các xã Đắc Lua, Nam Cát Tiên, Núi Tượng, Tà Lài, Phú Thịnh khiến cuộc sống của bà con nhân dân rất khó khăn, cây trái, hoa màu mất trắng, nhà cửa xiêu vẹo, cơ quan, công sở, trường học, trạm xá, nhà trẻ… ngập nước không sử dụng được.
Trong những thời điểm đó, đã có hàng ngàn thanh niên tình nguyện của các cơ sở Đoàn trong toàn tỉnh có mặt ở các vùng ngập lũ giúp bà con di chuyển đồ đạc. Ngoài ra, tổ chức Đoàn còn vận động hàng chục tấn lương thực, thực phẩm, nước uống cứu trợ bà con. “Màu áo xanh” còn giúp các cơ quan, công sở, trường học, trạm xá, nhà trẻ dọn dẹp sửa chữa nhà cửa, trang thiết bị, đồ dùng sau lũ.
Mới đây nhất, trong cơn lũ xảy ra vào tháng 8-2019, hàng trăm thanh niên tình nguyện của Huyện đoàn Tân Phú đã ngày đêm dầm mình trong nước lũ giúp bà con dọn dep đồ đạc, hỗ trợ thu hoạch chạy lũ hàng trăm tấn cam, quýt, bưởi, chôm chôm.
Không ngừng cống hiến
Năm 2000, nhận thấy phong trào thanh niên tình nguyện hè diễn ra tại một số tỉnh, thành, trong đó có tỉnh Đồng Nai đem lại nhiều kết quả tích cực, Trung ương Đoàn đã phát động trong toàn quốc chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè.
Theo Bí thư Tỉnh đoàn Nguyễn Cao Cường, thời gian qua chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè của tỉnh không dừng lại ở những phần việc đã đạt được mà liên tục có sự bổ sung nhiệm vụ, nhiều phần việc mới nhằm tạo động lực cho những người trẻ cống hiến sức trẻ cho cộng đồng. Cụ thể, năm 2014, chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè được triển khai thành chương trình Tiếp sức mùa thi và các chiến dịch: Mùa hè xanh, Hành quân xanh, Hoa phượng đỏ và Kỳ nghỉ hồng. Các chiến dịch này gắn với những phong trào cụ thể như: phong trào xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, bảo vệ môi trường…
Trong đó, chương trình Tiếp sức mùa thi đã huy động đoàn viên, thanh niên 11 trường cao đẳng, đại học tổ chức các tổ, nhóm túc trực tại các bến xe, điểm thi để hỗ trợ thí sinh và phụ huynh. Từ năm 2014 đến nay, chiến dịch này đã tiếp sức cho hơn 276 ngàn thí sinh.
Đối với chiến dịch Mùa hè xanh, 172 đội hình tình nguyện với hơn 5 ngàn đoàn viên, thanh niên tham gia đã chú trọng phát huy chuyên môn của sinh viên trong các hoạt động tình nguyện như: vẽ tranh, dạy học, dạy múa, hát… Anh Huỳnh Thúc Hiếu, Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn trường đại học Lạc Hồng, người từng có 8 năm liên tục (từ năm 2006-2013) tham gia chiến dịch Mùa hè xanh cho biết, qua mỗi chuyến đi đã để lại trong anh nhiều kỷ niệm đẹp về hành trình của những người trẻ trong màu áo xanh dám nghĩ, dám làm và sẵn sàng dấn thân vì cộng đồng.
Năm 2013, đoàn viên, thanh niên của trường được phân công đến làm công tác tình nguyện tại xã Bàu Hàm 2 (huyện Thống Nhất). Đây là xã có kinh tế phát triển nên Đoàn trường được giao phối hợp tham gia dọn vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh và hướng dẫn một số học sinh học văn hóa. Để phát huy được ý nghĩa của chiến dịch, sức trẻ của đoàn viên, Đoàn trường còn phân đoàn viên thành mỗi tổ 5 người đến các ấp để xem việc gì người dân cần và mình có thể giúp.
Qua nắm tình hình, đoàn viên, thanh niên phát hiện ở ấp Ngô Quyền, xã Bàu Hàm 2 có một người già neo đơn nhà ở xuống cấp. Đoàn trường đề xuất lãnh đạo nhà trường phát động cán bộ, giáo viên đóng góp được 20 triệu đồng làm kinh phí sửa nhà, đồng thời vận động thêm một số mạnh thường quân chung tay đóng góp. Nhờ đó mà số tiền huy động được gần 50 triệu đồng đủ để xây dựng một căn nhà mới.
Theo Bí thư Tỉnh đoàn Nguyễn Cao Cường, để phong trào tình nguyện tiếp tục thu hút sự tham gia của đoàn viên, thanh niên, góp phần vào xây dựng, ổn định đời sống an sinh xã hội, thời gian tới, tổ chức Đoàn, Hội sẽ tiếp tục nâng chất phong trào tình nguyện, thực hiện phong trào tình nguyện phù hợp với tình hình từng địa bàn. Bên cạnh đó, thực hiện tốt hơn nữa công tác truyền thông, quảng bá về ý nghĩa, giá trị kinh tế - chính trị, xã hội của những công trình thanh niên đến với người dân.
Hôm nay 27-9, tại Trường Đại học Đồng Nai, Tỉnh đoàn tổ chức lễ tổng kết đợt hoạt động Tuổi trẻ Đồng Nai nhớ lời Di chúc theo chân Bác và phát động đợt hoạt động chào mừng kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam; kỷ niệm 25 năm phong trào thanh niên tình nguyện hè tỉnh Đồng Nai (1994-2019); 20 năm chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè (1999-2019).
Qua 25 năm thực hiện phong trào Thanh niên tình nguyện hè tỉnh Đồng Nai và 20 năm chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè toàn tỉnh đã có:
- 3.320 lớp ôn tập văn hóa hè, chống tái mù chữ cho trên 45 ngàn lượt học sinh và người dân tham gia học tập với tổng trị giá trên 15 tỷ đồng được thực hiện.
- Hơn 8 ngàn xe đạp và 13 ngàn bộ sách giáo khoa được trao tặng cho học sinh.
- 1.460km đường được dặm vá, tu sửa, phát quang bụi rậm; 760km đường giao thông nông thôn được thắp sáng.
- Hơn 500 căn nhà nhân ái, 11 cầu dân sinh và trên 95 ngàn phần quà, 1 triệu lượt người dân được khám bệnh và cấp thuốc miễn phí tổng trị giá trên 110 tỷ đồng.
Võ Tuyên
