Dạy học sinh bảo vệ môi trường qua dự án Tái chế giấy

(CTT - Đồng Nai) - Em Lê Hoàng Lan Thanh, lớp 8/2, Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm, TP.Biên Hòa chia sẻ, trước đây em thường đem vứt những cuốn vở đã viết rồi mà không biết như vậy là lãng phí. Từ khi tham gia thực hiện Dự án Tái chế giấy chủ đề Trái Đất và Hệ Mặt Trời, em đã biết cách sử dụng giấy đúng mục đích hơn, tiết kiệm tiền cho cha mẹ. Ngoài ra, việc giao lưu, làm việc nhóm giúp em phát huy những năng lực mà trước giờ chưa làm được như năng lực tự chủ, tự học, thẩm mỹ, ngôn ngữ, hợp tác, giao tiếp, giải quyết vấn đề, tự tin khi thuyết trình trước đám đông.

Dự án dạy học xuất sắc
Vượt qua hơn 400 giải pháp dự thi, giải pháp Dạy học theo dự án Tái chế giấy chủ đề Trái đất và Hệ Mặt Trời của 2 cô giáo Nguyễn Phạm Thúy Hạnh (Trường THCS Tân Phong) và Phan Thị Đỗ Uyên (Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm, TP. Biên Hòa) đã xuất sắc đạt giải Nhất Chương trình Phát huy sáng kiến, sáng tạo trong lao động và học tập tỉnh Đồng Nai năm 2023.


Thông qua dự án này, giáo viên đã khích lệ tinh thần sáng tạo, giải quyết vấn đề, năng lực tự chủ, tự học, giao tiếp hợp tác, làm việc nhóm của học sinh. Đặc biệt, các em đã ý thức rõ hơn về vấn đề bảo vệ môi trường và biết cách hành động đúng để xây dựng hành tinh xanh.
Cô Nguyễn Phạm Thúy Hạnh cho hay, giấy là vật liệu gắn bó hàng ngày với học sinh nhưng sau khi học xong, các em thường bỏ đi hoặc bán ve chai với giá trị rất thấp. Trong khi đó, giấy có thể tái chế để thực hiện nhiều mô hình có ích trong học tập và cuộc sống, giúp tiết kiệm chi phí mua sắm đồ dùng học tập, nhất là sau đại dịch Covid-19 khiến hoàn cảnh kinh tế của nhiều gia đình khó khăn.


Sau khi triển khai nội dung thực hiện dự án cho học sinh trên lớp hoặc qua nhóm Zalo, cô Thúy Hạnh hướng dẫn chi tiết cho học sinh cách tái chế giấy để làm những mô hình đơn giản như túi xách giấy, các loại rau, củ, quả, các hành tinh trong Hệ Mặt trời.
Các em học sinh sẽ tiến hành thu gom giấy, xé nhỏ giấy, ngâm vào nước cho mềm. Khoảng 1 ngày sau, các em giã hoặc xay giấy, dùng vải để tách nước và bột giấy. Tùy thuộc vào nội dung yêu cầu của giáo viên, học sinh sẽ phơi bột giấy để làm những tấm giấy phẳng hoặc pha trộn bột giấy với keo sữa để tạo hình.
Em Triệu Sinh Trường An, lớp 7/7, Trường THCS Tân Phong chia sẻ: “Em rất hào hứng mỗi khi được học tiết Mỹ thuật của cô Hạnh. Em biết giấy được làm từ vụn gỗ, nếu sử dụng quá nhiều giấy sẽ khiến việc khai thác gỗ ngày càng nhiều, dẫn đến diện tích rừng giảm, hệ sinh thái của các loài động vật hoang dã bị thu hẹp, nhiều loài động vật có nguy cơ bị tuyệt chủng”.
Theo cô Thúy Hạnh, việc tái chế giấy để làm các mô hình theo chủ đề rất dễ làm nhưng thông qua việc thực hành, giúp học sinh phát huy được kiến thức của nhiều môn học như: Mỹ thuật, Hoạt động trải nghiệm và Hướng nghiệp, Khoa học tự nhiên, Lịch sử, Địa lý, Toán, Tiếng Anh…
Giáo viên cũng củng cố thêm về kiến thức và nâng cao kỹ thuật, phương pháp dạy học, rút ra được nhiều kinh nghiệm, phát hiện năng khiếu của từng học sinh để giao việc phù hợp. Đồng thời, phát hiện những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện để điều chỉnh kịp thời, đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông mới.

Năng lực Tiếng Anh cho học sinh được nâng cao
Sau giai đoạn 1 được thực hiện tại Trường THCS Tân Phong, sang năm học 2023-2024, dự án Tái chế giấy chủ đề Trái đất và Hệ Mặt trời tiếp tục được phát triển lên một tầm cao hơn ở Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm.


Cô Phan Thị Đỗ Uyên cho biết, giáo viên sẽ triển khai các bước thực hiện dự án qua hướng dẫn tại lớp, nhóm Zalo và trang web: http://vi.padlet.com để tất cả học sinh tham gia nắm bắt thông tin.
Em Hồ Nguyễn Xuân An, lớp 8/5, trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm chia sẻ: “Mỗi nhóm trong lớp sẽ chọn một hành tinh bất kỳ trong Hệ Mặt trời, phân công nhau tìm hiểu những thông tin về hành tinh này như màu sắc, kích thước, khoảng cách với các hành tinh khác và Mặt trời… Sau đó sẽ tiến hành tái chế giấy, tạo hình, trang trí sản phẩm. Ở mỗi bước cụ thể, mỗi nhóm nộp hình ảnh hoặc video thực hiện lên trang padlet, và trao đổi với cô Uyên hoặc nhóm khác nếu có khó khăn để tìm hướng giải


Theo yêu cầu của giáo viên, các em học sinh tiếp tục thảo luận để viết một bản thảo ngắn về hành tinh mà nhóm thực hiện bằng Tiếng Anh, rồi quay video clip giới thiệu về hành tinh và quá trình thực hiện sản phẩm bằng Tiếng Anh. Tất cả những bài giới thiệu này được đăng tải trên trang web: http://vi.padlet.com và sau đó được học sinh thuyết trình tại lớp trong tiết học Tiếng Anh và Hoạt động trải nghiệm.
Em Lê Hoàng Lan Thanh, lớp 8/2, trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm hào hứng cho biết, mỗi tiết học Tiếng Anh của cô Uyên đều rất vui vẻ, sôi nổi, sinh động. Tham gia thực hiện dự án giúp Lan Thanh hiểu rõ hơn về thiên nhiên, môi trường, ý thức hơn về trách nhiệm của bản thân trong việc bảo vệ môi trường, phát triển được năng lực tự học, sáng tạo, giải quyết vấn đề, giao tiếp và hợp tác tốt hơn với bạn cùng lớp.
Cô Đỗ Uyên tâm sự, thông qua trải nghiệm thực tế, học sinh sẽ phát hiện năng khiếu của bản thân; quá trình thực hiện sản phẩm bằng tay giúp các em khéo léo hơn, phát huy năng lực sáng tạo, tư duy thẩm mỹ, năng lực tìm hiểu tự nhiên và xã hội; quá trình thảo luận và thực hiện video giúp các em nâng cao năng lực ngôn ngữ (Tiếng Anh). Không những thế, các em còn biết yêu thương, đoàn kết, giúp đỡ nhau nhiều hơn trong học tập và cuộc sống, chăm chỉ và trách nhiệm hơn. Tất cả các em cùng nỗ lực để tạo ra một sản phẩm chung ưng ý nhất mà điểm số hay ai làm nhiều hơn, ai làm ít hơn không còn là vấn đề quan trọng nữa. Thông qua dự án này, chúng tôi mong muốn góp một phần nhỏ vào định hướng của Chương trình giáo dục phổ thông mới, phát triển 5 phẩm chất chủ yếu và 3 năng lực chung cũng như các năng lực chuyên môn. Đây là những yếu tố cấu thành nhân cách học sinh toàn cầu, đáp ứng hội nhập quốc tế.
Khi được hỏi trong cuộc sống hàng ngày đã làm gì để bảo vệ môi trường, hầu hết các em học sinh Trường THCS Tân Phong và THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm đều trả lời các em biết cách vứt rác đúng nơi quy định, biết dọn dẹp rác tại nhà, tại trường và tuyên truyền, nhắc nhở nhiều người khác cùng thực hiện. Các em cũng sẽ trồng thêm nhiều cây xanh để môi trường sống và Trái đất luôn trong lành.