(CTT-Đồng Nai) - Làm nghề thu gom rác, hiện thu nhập của công nhân vệ sinh chưa được trả công tương xứng với sức lao động bỏ ra và những rủi ro, nguy hiểm phải đối mặt… Nhưng vì miếng cơm manh áo đời thường, nhiều công nhân thu gom rác vẫn bám nghề mưu sinh.
Công nhân vệ sinh rất vất vả với công việc thu gom rác, nhưng thu nhập chưa tương xứng với công sức bỏ ra
Công nhân vệ sinh rất vất vả với công việc thu gom rác, nhưng thu nhập chưa tương xứng với công sức bỏ ra
Anh Hồ Thanh Phương 32 tuổi, 6 năm làm nghề thu gom rác, (ngụ P.Bửu Hòa, TP.Biên Hòa) đang phụ trách thu gom rác các khu phố 1, 2 và 3, P.Quyết Thắng
(TP.Biên Hòa). Anh Phương chia sẻ: “Công việc thu gom rác khá nặng nhọc, bản thân tôi còn trẻ, có sức khỏe mà nhiều hôm xong việc, tối về người cũng rã rời”.
Anh Phương tâm sự, thu gom rác cực nhất là vào mùa mưa. Những đống rác, bịch rác bị ngấm nước làm rác nặng hơn rất nhiều, nửa xe rác mùa mưa nặng bằng cả xe rác mùa khô. Ngoài ra, vào dịp lễ, Tết, lượng rác tăng gấp 3-5 lần ngày thường, để giải quyết lượng rác khổng lồ đó, công nhân thu gom gần như không được nghỉ Tết, phải làm việc từ sáng đến khuya.
Cũng theo nghề thu gom rác hơn chục năm, anh Vũ Đình Tuyền (ngụ P.Bửu Long, TP.Biên Hòa) chia sẻ, ngay từ nhỏ anh đã theo phụ giúp cha mẹ thu gom rác thải nên anh thông thạo mọi việc. Lúc trước, cha mẹ anh phải kéo xe ba gác bằng tay, nay gia đình sắm được chiếc xe ba gác máy nên đỡ vất vả hơn.
Nhớ lại những ngày tháng làm việc trong môi trường nguy cơ dịch bệnh Covid-19 bùng phát vào năm 2021, anh Tuyền cho hay, trong lúc mọi người ở nhà tránh dịch thì các công nhân thu gom rác vẫn phải làm nhiệm vụ. Dù quy định rác thải y tế phải để riêng nhưng nhiều hộ dân đều bỏ khẩu trang, que test Covid-19 chung với rác thải sinh hoạt. Thời điểm đó, nỗi lo nhiễm virus gây bệnh Covid-19 luôn ám ảnh nhân viên thu gom rác mỗi ngày.
* Thu nhập ít ỏi, lễ tết vẫn phải làm
Theo Sở TN-MT, hiện toàn tỉnh có 167 đơn vị thuộc nhiều thành phần tham gia hoạt động thu gom rác thải sinh hoạt. Trong số 1 ngàn công nhân vệ sinh toàn tỉnh, riêng Công ty CP Môi trường Sonadezi đã có 350 nhân viên trực tiếp thực hiện các dịch vụ môi trường.
Do nhiều thành phần tham gia hoạt động thu gom rác thải sinh hoạt nên không phải công nhân thu gom rác nào cũng được ký hợp đồng trực tiếp với công ty, đơn vị thầu thu gom rác thải (đủ điều kiện được UBND thành phố hoặc UBND huyện giao nhiệm vụ thu gom rác thải trên địa bàn) để có lương và được hưởng các chính sách của người lao động.
Ông Phạm Tấn Trường Phương, Đội trưởng một đội thu gom rác, thuộc Xí nghiệp môi trường (Công ty CP Môi trường Sonadezi) cho biết, đội thu gom có 17 công nhân và 80 cộng tác viên. “Trong đội của chúng tôi, công nhân chính thức và cộng tác viên đều được hưởng chế độ như nhau. Công nhân chính thức chủ yếu hoạt động trong nội ô thành phố, còn các cộng tác viên thu gom chủ yếu ở các phường, xã vùng ven” - ông Phương cho hay.
Về vấn đề thu nhập, thông tin từ Công ty CP Môi trường Sonadezi, nhân viên các đội thu gom chịu trách nhiệm thu tiền rác hàng tháng của các hộ dân mà hàng ngày mình đến gom rác với mức thu 28 ngàn đồng/hộ/tháng. Các đơn vị tổng hợp và nộp về công ty, sau khi trừ thuế 3 ngàn đồng/hộ, công ty sẽ trích lại 64% để trả thu nhập cho công nhân dựa trên số doanh thu này. Như vậy, nếu hộ dân không nộp hoặc chây ì tiền rác thì thu nhập của người thu gom sẽ bị ảnh hưởng theo.
Hiện ở TP.Biên Hòa, công nhân vệ sinh được giao phụ trách thu gom rác theo tuyến đường và khu vực dân cư, trung bình mỗi công nhân phụ trách từ 500-700 hộ. Để có thể hoàn thành số lượng công việc được giao khoán, nhiều nhân viên vệ sinh sẽ tự thuê thêm từ 1-2 người phụ việc và chịu trách nhiệm trả thù lao cho lao động họ tự thuê. Điều này đồng nghĩa với việc những lao động được thuê lại sẽ không được hưởng các chế độ, chính sách như những lao động có ký hợp đồng với công ty hay những đơn vị thầu lại, trong khi hàng ngày công việc họ làm cũng vất vả, cực nhọc không thua các nhân viên chính thức.
Mỗi người được phân công địa bàn cụ thể và phải đảm bảo thu gom đúng giờ, đúng tiến độ để không làm ảnh hưởng đến công việc của nhau. Chỉ cần thu rác trễ hoặc để qua ngày hôm sau hoặc nơi nào để rác ứ đọng gây ô nhiễm môi trường tức thời có phản ảnh đến công ty, nhân viên thu gom sẽ bị nhắc nhở, xử lý ngay. Đây chính là áp lực khiến cho dù trời nắng to hay mưa bão, những công nhân quét đường, thu gom rác vẫn phải có mặt trên khắp các nẻo đường để làm nhiệm vụ.
