Giá vật tư sản xuất nông nghiệp tăng cao không chỉ là nỗi lo của nông dân, các doanh nghiệp (DN) sản xuất vật tư nông nghiệp cũng đang rơi vào cảnh khó khăn. DN chưa kịp phục hồi sản xuất sau dịch Covid-19 đã bị ảnh hưởng tình hình lạm phát trên thế giới khiến chi phí sản xuất tăng cao, sản phẩm làm ra lại tồn kho vì thị trường tiêu thụ gặp khó.
Sản phẩm của Nhà máy Supper PP Long Thành tồn kho do gặp khó khăn về đầu ra.
Sản phẩm của Nhà máy Supper PP Long Thành tồn kho do gặp khó khăn về đầu ra.
Các DN nỗ lực tìm các giải pháp tiết kiệm chi phí sản xuất để kìm giá vật tư nông nghiệp; đẩy mạnh khâu bán hàng để đưa sản phẩm về tận vùng sản xuất với nhiều chương trình đồng hành, chia sẻ khó khăn với nông dân trong giai đoạn hiện nay.
Khó khăn về thị trường tiêu thụ
Ngay sau dịch Covid-19, giá các loại vật tư nông nghiệp, đặc biệt là giá phân bón, thuốc bảo vệ thực vật liên tục tăng cao và cơn sốt giá này tiếp tục kéo dài cho đến nay. Thời gian gần đây, vào mùa sản xuất, một số loạt phân bón đã dần hạ nhiệt, đặc biệt phân U rê, loại phân được sử dụng nhiều trong sản xuất đã giảm giá nhưng thị trường tiêu thụ phân bón vẫn khá trầm lắng.
Theo các DN sản xuất vật tư nông nghiệp, thời điểm phân bón “sốt” giá trước đó, DN vẫn bán được hàng cho các đại lý nhưng hiện giá nhiều loại phân, thuốc hạ nhiệt nhưng các đại lý phân phối lại không dám nhập hàng. Đây cũng là nguyên nhân nhiều DN không chủ động sản xuất nguồn hàng dự trữ như trước, họ chỉ sản xuất khi cầm chắc các đơn hàng trong tay. Đây cũng là nguyên nhân một số DN rơi vào cảnh sản xuất cầm chừng vì không có đơn hàng trong khi trước đây họ thường nhận được đơn đặt hàng trước cả quý.
Theo đại diện Nhà máy Super PP Long Thành (khu công nghiệp Gò Dầu, H.Long Thành), liên tục trong 2 năm 2021 và 2022, nguyên liệu nhập khẩu tăng “sốc” khiến giá phân bón bán ra thị trường buộc phải tăng theo. Công suất của nhà máy được thiết kế là 200 ngàn tấn/năm nhưng từ năm 2021 đến nay, DN hoạt động chưa đến 50% công suất. Khách hàng của DN gồm các nhà máy sản xuất và các đại lý phân phối phân bón ra thị trường. Từ đầu năm đến nay, lượng hàng tồn kho của DN tăng nhanh do cả DN sản xuất và các đại lý phân phối đều giảm nhu cầu tiêu thụ.
Không chỉ DN trong nước mà các tập đoàn, DN có vốn đầu tư nước ngoài cũng gặp những khó khăn trên. Ông Shiya Matsumura, Tổng giám đốc Công ty CP Hữu cơ DAITO, phường Tam Phước, TP.Biên Hòa lo lắng, trong 6 tháng đầu năm 2022, sản lượng sản xuất của DN giảm 65% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là năm rất khó khăn với ngành phân bón vì mọi chi phí sản xuất, nhất là giá nguyên liệu nhập khẩu tăng cao. Trong khi đó, đầu ra bị thu hẹp rất nhiều do giá nhiều loại nông sản giảm mạnh, nông dân không mặn mà, thậm chí bỏ vườn cây không đầu tư.
Dẫn chứng cho khó khăn về thị trường, ông Theerapong Ritmak, Tổng giám đốc Công ty TNHH SITTO Việt Nam tại khu công nghiệp Biên Hòa 2 (TP.Biên Hòa) cho biết thêm, tình hình xuất khẩu phân bón cũng giảm mạnh so với mọi năm. Tại thị trường nội địa, từ tháng 6 đến nay, sản lượng phân bón DN bán cho đại lý giảm khoảng 20% so với những tháng trước đó. Việc thu hồi công nợ thời gian qua cũng bị kéo dài, trước đây, công nợ của các đại lý chỉ khoảng 1 tháng thì nay kéo dài đến vài tháng. Nhiều DN đang đối mặt với bài toán khó về nguồn vốn.
Giảm khâu trung gian trong kinh doanh vật tư
Trước bài toán khó thị trường tiêu thụ nội địa và xuất khẩu đều giảm mạnh, trong khi chi phí đầu vào lại tăng cao, các DN tìm mọi giải pháp để giảm chi phí đầu vào, hạn chế tăng giá bán sản phẩm; đầu tư hơn cho khâu phân phối, bán hàng theo hướng đưa sản phẩm đến tận tay người nông dân để giảm bớt chi phí các khâu trung gian. Ngay cả một số tập đoàn lớn có vốn đầu tư nước ngoài chủ yếu làm hàng xuất khẩu cũng thay đổi về kế hoạch phát triển thị trường tại chỗ như trực tiếp cung cấp hàng qua hệ thống phân phối cấp 1, 2 chứ không phân phối qua các DN trung gian như trước. Họ quan tâm xây dựng đội ngũ nhân viên thị trường về tận nhà vườn tư vấn cho nông dân, sâu sát để hiểu rõ hơn nhu cầu của nông dân.
Ông Shiya Matsumura chia sẻ, với tình hình này, DN có những chính sách khắt khe để cắt giảm chi phí sản xuất, trong đó có giải pháp tăng cao hiệu quả lao động. DN cũng có chính sách tiếp thị sản phẩm đến tận những đại lý phân phối nhỏ hơn để nông dân mua được sản phẩm với giá sát nhất. Dưới góc độ sản xuất, DN đang tìm giải pháp tăng sử dụng nguồn nguyên liệu tại chỗ để giảm giá thành sản phẩm.
Là công ty con của tập đoàn đa quốc gia, Công ty TNHH SITTO Việt Nam chủ động hơn trong việc dự trữ nguồn nguyên liệu sản xuất. Tuy nhiên, DN vẫn thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp tiết kiệm chi phí sản xuất như: tăng hiệu quả lao động; đầu tư công nghệ số trong hoạt động quản lý giúp giảm thời gian, tăng hiệu quả công việc. Với dòng sản phẩm phân hữu cơ, thuốc sinh học, DN quan tâm tìm nguồn cung nguyên liệu trong nước thay thế cho một số nguyên liệu nhập khẩu giá cao.
