Trăn trở trước hiện trạng ngày càng nhiều học sinh thờ ơ với Văn học, nhiều năm liền, cô Đặng Thị Tuyết, giáo viên Trường THCS Lý Tự Trọng (P.Tân Biên, TP.Biên Hòa) đã kiên trì, nỗ lực tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong môn Ngữ văn.
Bằng cách liên hệ và kết nối với thực tiễn cuộc sống, cô đã giúp học sinh nhận ra sức hấp dẫn của các tác phẩm văn học và yêu thích môn Ngữ văn hơn. Hiện nay, dù ở cương vị Phó Hiệu trưởng nhà trường, cô Tuyết vẫn say mê với công việc giảng dạy và ấp ủ nhiều dự định, kế hoạch nhằm kéo học sinh đến gần môn học này hơn.
Cô Đặng Thị Tuyết, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Lý Tự Trọng (P.Tân Biên, TP.Biên Hòa) nhận giải nhì Chương trình Phát huy sáng kiến, sáng tạo trong lao động và học tập năm 2020 với giải pháp “Tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong môn Ngữ văn”
Làm mới tác phẩm văn học
Ngữ văn vốn không phải là 1 môn học khô khan nhưng nếu không biết cách liên hệ và kết nối với thực tiễn cuộc sống thì khó có thể thu hút được học sinh. Cô Đặng Thị Tuyết cho rằng, để học sinh yêu thích văn học, nhất là tác phẩm văn học cổ, giáo viên phải tạo và khơi gợi sự tò mò, tạo điểm nhấn để học sinh chủ động tìm hiểu tác phẩm. Điều này đòi hỏi giáo viên phải có nghệ thuật đặt câu hỏi nhằm đưa ra được những câu hỏi có vấn đề nhằm kích thích sự hứng thú học tập của học sinh. Đôi khi, giáo viên phải “treo giải thưởng” để khuyến khích thêm cho các em.
Dạy học dự án cũng là 1 giải pháp giúp học sinh hứng thú hơn với môn Ngữ văn. Từ năm học 2017-2018, khi còn là Tổ trưởng tổ Ngữ văn, cô Tuyết đã bắt đầu tìm hiểu và thiết kế nội dung dạy học dự án. Chưa có kinh nghiệm, không có giáo trình tham khảo, bản thân cô phải tự mày mò tìm hiểu và bắt tay vào làm mọi việc.
Đồng hành cùng học sinh trong quá trình thực hiện dự án, cô Tuyết ngạc nhiên nhận thấy sức sáng tạo, tài năng và sự năng động của học trò. Các em có thể làm tròn vai mọi việc, vượt qua sự kỳ vọng và tưởng tượng của cô. Đó cũng chính là động lực để cô tiếp tục tin tưởng, trao cho học trò thêm nhiều cơ hội để các em được thể hiện bản thân mình.
Bên cạnh đó, cô Tuyết còn thường xuyên tổ chức nhiều hoạt động hấp dẫn trong các giờ học Ngữ văn là: tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ, game hóa kiến thức; tham quan, dã ngoại; tổ chức các hội thi, cuộc thi; sân khấu hóa tác phẩm văn học…
Bằng việc tham gia các hoạt động trải nghiệm, sáng tạo nêu trên, học sinh được giữ vai trò chủ động trong học tập, môn học trở nên mới lạ, hấp dẫn hơn. Thông qua quá trình làm việc, học sinh không chỉ tiếp thu tốt kiến thức mà còn phát triển nhiều kỹ năng mềm.
Đối với Nguyễn Ngọc Thanh Thi, học sinh lớp 11 THPT chuyên Lương Thế Vinh (TP.Biên Hòa), cô Tuyết chính là người đã giúp em yêu thích và dần có niềm đam mê với Văn học. Thanh Thi chia sẻ: “Năm lớp 8, em được học Văn với cô Tuyết. Đó là lần đầu tiên em được tham gia nhiều hoạt động bổ ích khi học văn. Các dự án học tập mà cô Tuyết thiết kế đã giúp em yêu thích môn Văn hơn. Cũng nhờ đó, em mới nhận thức rõ mối liên hệ giữa văn học với thực tiễn, mới thấy được rằng học Văn cũng có thể áp dụng để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống”.
Học sinh Trường THCS Lý Tự Trọng với hoạt động sân khấu hóa tác phẩm văn học
Tiếp tục xây dựng nhiều dự án
Từ sự thành công của dự án học tập đầu tiên do cô Tuyết khởi xướng, liên tiếp sau đó, tổ Ngữ văn, Trường THCS Lý Tự Trọng tổ chức nhiều hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh tham gia. Sau thời gian đầu học hỏi, cô Tuyết cho rằng việc dạy học trải nghiệm sáng tạo thực ra không vất vả đối với giáo viên. Vì với những hoạt động này, giáo viên chỉ là người xây dựng dự án, nội dung còn học sinh là người thực hiện chính. Trong quá trình đó, giáo viên phải đồng hành, theo dõi tiến trình thực hiện, khơi gợi ý tưởng, nhắc nhở học sinh…
Tuy không vất vả nhưng bù lại, giáo viên cần phải thực sự tâm huyết, năng nổ, nhiệt tình và có óc sáng tạo. Chỉ khi giáo viên có tâm huyết thì mới sẵn sàng dành hết thời gian, công sức và sát cành học sinh trong quá trình học tập. Điều khiến cô Tuyết tâm đắc nhất chính là sự tiến bộ và hứng thú của học sinh.
Hiện nay, ở cương vị Phó Hiệu trưởng, cô Tuyết mong muốn có thể lan tỏa được đến đồng nghiệp ngọn lửa yêu nghề, sự say mê đổi mới sáng tạo. Hiện nay, dù trong điều kiện dạy học online, giáo viên của Trường THCS Lý Tự Trọng vẫn đang lên kế hoạch để tổ chức ngày càng nhiều hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh tham gia.
Hoàng Giang