Từ đầu năm đến nay, nhập khẩu thịt heo của Việt Nam có giảm nhưng thịt ngoại vẫn tràn lan ngoài thị trường, phủ sóng ở cả phân khúc cao cấp cung cấp vào các hệ thống quán ăn, nhà hàng đến phân khúc bình dân tại các bếp ăn công nghiệp, bếp ăn tập thể.

Trại heo tại H.Vĩnh Cửu. Ảnh: Phan Anh
Trại heo tại H.Vĩnh Cửu. Ảnh: Phan Anh
Ảnh hưởng dịch Covid-19 và khó khăn chung của nền kinh tế, nhu cầu tiêu thụ nhiều mặt hàng nói chung, sản phẩm thịt nói riêng giảm mạnh. Theo đó, hơn 1 tháng trở lại đây, giá heo hơi trên thị trường giảm mạnh, dao động từ 58-61 ngàn đồng/kg, giảm hơn cả chục ngàn đồng/kg so với tháng trước đó do đầu ra gặp khó khăn.
Thịt nhập giá rẻ vẫn tràn lan
Thời gian qua, giá nhiều mặt hàng thịt heo, gà trong nước đang giảm mạnh do nguồn cung dồi dào trong khi thị trường tiêu thụ chậm. Điều này cũng ảnh hưởng đến tình hình nhập khẩu các sản phẩm chăn nuôi. Theo số liệu từ Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), trong 7 tháng đầu năm 2022, Việt Nam xuất khẩu thịt và phụ phẩm dạng thịt và phụ phẩm ăn được sau giết mổ của động vật đạt hơn 61 triệu USD, tăng 1,4%. Nhưng Việt Nam vẫn là nước nhập siêu về sản phẩm chăn nuôi khi nhập khẩu gần 351 nghìn tấn thịt và các sản phẩm từ thịt, trị giá gần 800 triệu USD, giảm 21,1% về lượng và giảm 9,8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Thịt nhập có giảm nhưng thịt nội vẫn khó cạnh tranh lại với các loại thịt nhập khẩu đang tràn ngập thị trường với giá rẻ.
Cụ thể, giá thịt heo nhập khẩu trung bình đạt 2.153 USD/ tấn, tương đương giá 50.000 - 60.000 đồng/kg. Giá bán ra thị trường hiện phổ biến ở mức 55.000 – 99.000 đồng/kg. So sánh, giá thịt heo trong nước tại thời điểm hiện nay, giá heo mảnh bán tại các chợ đầu mối tại TP.HCM dao động từ 64-81 ngàn đồng/kg, giá bán lẻ các loại thịt đến tay người tiêu dùng đều ở mức hơn 100 ngàn đồng/kg, có loại giá lên đến gần 200 ngàn đồng/kg, cao hơn nhiều so với heo nhập khẩu. Tương tự, nhiều loại thịt gà, thịt bò nhập khẩu bán lẻ ra thị trường cũng rẻ hơn so với thịt nội.
Bà Nguyễn Thị Kim Chi, chủ cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm Cẩm Tú tại xã Hố Nai 3 (H.Trảng Bom) cho biết, ngoài bán ra thị trường, nguồn heo, gà giết mổ tại cơ sở đang cung cấp trực tiếp cho các doanh nghiệp cung cấp suất ăn công nghiệp, nhà thầu bếp ăn tập thể. Cơ sở gặp rất nhiều khó khăn trong mở rộng và duy trì bạn hàng vì khó cạnh tranh về giá với thịt nhập. Nguồn cung thịt nhập hiện nay rất dồi dào, phủ sóng khắp thị trường từ cung cấp vào các hệ thống nhà hàng cao cấp đến quán ăn bình dân, từ bán lẻ đến bỏ sỉ cho các bếp ăn công nghiệp, bếp ăn tập thể. Theo bà Nguyễn Thị Kim Chi: “Cung cấp thịt vào bếp ăn công nghiệp không dễ cạnh tranh với thịt nhập. Vì ngay cả thời điểm giá heo hơi đang giảm mạnh như hiện nay, thịt heo nhập vẫn rẻ hơn cả chục ngàn đồng/kg so với thịt heo trong nước”.
Chăn nuôi trong nước bị ảnh hưởng
Thịt nội không có lợi thế cạnh tranh với thịt ngoại do giá thành chăn nuôi trong nước còn cao. Chi phí đầu vào tăng cao cũng là nguyên nhân chính khiến giá heo hơi nội địa biến động mạnh. Theo đó, cả người chăn lẫn doanh nghiệp giết mổ, kinh doanh thịt và các sản phẩm từ thịt đều gặp khó khăn.
Ông Nguyễn Thanh Phi Long, đại diện Công ty TNHH chăn nuôi Long Bình, đơn vị đầu tư chuỗi chăn nuôi khép kín từ hệ thống trang trại chăn nuôi heo, gà đến cơ sở giết mổ tại H.Trảng Bom cho biết, hiện doanh nghiệp chỉ nuôi đạt 50% tổng công suất chăn nuôi so với thời gian trước. Trong đó có nguyên nhân sức tiêu thụ trên thị trường thời gian qua khá chậm. Khó khăn không nhỏ cho doanh nghiệp là thịt nhập đang phủ sóng từ phân khúc cao cấp đến bình dân. Trong đó, thịt nội rất khó cạnh tranh được vì giá thành chăn nuôi trong nước cao hơn nhiều so với mặt bằng chung của thế giới.
Với tình hình giá heo hơi trên đà giảm như hiện nay, người chăn nuôi cũng không mặn mà tái đàn vì lo rủi ro thua lỗ. Giá thành nuôi heo tăng cao có nguyên nhân rất lớn là do chi phí đầu vào tăng, nhất là ảnh hưởng bởi giá thức ăn chăn nuôi. Ông Nguyễn Kim Đoán, Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai chia sẻ do giá thức ăn chăn nuôi, giá con giống và các chi phí khác đều tăng cao, tỷ lệ đàn hao hụt do dịch bệnh vẫn lớn nên giá thành nuôi heo hiện bị đẩy lên khá cao. Với các hộ nuôi nhỏ lẻ không chủ động được nguồn giống, giá thành 1kg heo hơi hiện nay phải trên 60 ngàn đồng.