Chiều 3-10, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết Chương trình khoa học - công nghệ (KH-CN) phục vụ xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2016-2021 và nhiệm vụ trọng tâm thực hiện giai đoạn 2021-2025. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi chủ trì hội nghị tại Đồng Nai.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi báo cáo tại hội nghị
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi báo cáo tại hội nghị
Những kết quả khả quan
Chương trình KH-CN phục vụ xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2021 (giai đoạn II) đã phê duyệt được 84 nhiệm vụ, trong đó có 50 đề tài và 34 dự án. Tổng kinh phí thực hiện Chương trình giai đoạn 2016-2020 là 585,76 tỷ đồng.
4 mục tiêu của chương trình gồm: hoàn thiện cơ sở lý luận; hoàn thiện cơ chế, chính sách và giải pháp; xây dựng các mô hình chuyển giao và nâng cao nhận thức, trình độ đều được đáp ứng bằng số lượng hợp lý các đề tài, dự án tham gia trong các nhóm.
Từ 84 nhiệm vụ, số đề tài, dự án tham gia nghiên cứu từng nhóm nội dung cộng lại lên tới trên 180 nhiệm vụ, tạo ra 339 sản phẩm mới; đề xuất 160 nhóm chính sách, giải pháp ở nhiều lĩnh vực; hoàn thiện 97 quy trình sản xuất và công nghệ để chuyển giao vào sản xuất; xây dựng được 208 mô hình các loại.
Chương trình đã đạt được các chỉ tiêu đề ra với trên 70% đề tài, dự án có kết quả được công bố trên các tạp chí chuyên ngành với 80 bộ tài liệu hoặc sổ tay hướng dẫn; 152 bài báo khoa học; 100% các nhiệm vụ có kết quả được cơ quan chuyên môn hoặc các địa phương tiếp nhận, đưa vào thực tế xây dựng NTM. Hầu hết các mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật đều có doanh nghiệp đầu tư (vốn đối ứng); trên 60% mô hình có triển khai liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, nhất là đối với nhóm sản phẩm chủ lực các cấp. Các mô hình đều chuyển giao công nghệ mới, tiên tiến, phù hợp với các vùng miền. Hầu hết các mô hình sản xuất đều tăng được hiệu quả từ 25% trở lên và góp phần tăng thu nhập cho nông dân trên 20% trong phạm vi dự án; hầu hết các đề tài, dự án đều tham gia nhiệm vụ đào tạo, tập huấn chuyển giao công nghệ, cho 11 ngàn lượt người, vượt chỉ tiêu đề ra (10 ngàn người).
Theo báo cáo đánh giá của Bộ NN-PTNT, Chương trình đã có tác động rõ rệt đến kết quả thực hiện 12 trong tổng số 19 tiêu chí xây dựng NTM, trong đó tác động rõ rệt nhất là các tiêu chí về thu nhập; việc làm; quy hoạch; thuỷ lợi; môi trường và chất lượng sản phẩm; văn hóa; chính trị và tiếp cận pháp luật. Các tác động này đã góp phần tích cực vào việc thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM trong 10 năm qua và tạo động lực, giá trị KH-CN để thúc đẩy Chương trình mục tiêu quốc gia trong những năm tiếp theo.

Trao giải cho những nông dân giỏi ứng dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp tỉnh Đồng Nai năm 2021
Trao giải cho những nông dân giỏi ứng dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp tỉnh Đồng Nai năm 2021
Tích hợp đa giá trị trên cùng 1 sản phẩm
Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Phi cho hay, Đồng Nai hiện có 77/120 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 10 xã đạt NTM kiểu mẫu. Việc ứng dụng KH-CN gắn liền với các chính sách hỗ trợ NTM. Quá trình triển khai thực hiện, tỉnh Đồng Nai đã hỗ trợ 37 tỷ đồng để triển khai 17 dự án ứng dụng KHCN tại địa phương, trong đó ngân sách tỉnh, huyện hỗ trợ 56%, còn lại do các chủ thể thực hiện dự án đóng góp…
Lãnh đạo tỉnh kiến nghị một số nội dung liên quan đến chuyển đổi số trong quản lý các loại vật tư, giống đầu vào cho sản xuất; ứng dụng KH-CN gắn với chế biến, xuất khẩu nông, sản phẩm, đặc biệt là các loại cây ăn trái; ứng dụng KH-CN vào xây dựng các chuỗi liên kết, mô hình sản xuất nông nghiệp, du lịch sinh thái…
Bên cạnh đó, cần có các giải pháp liên quan đến phát triển NTM trong đô thị để nâng cao sản xuất nông nghiệp gắn với quá trình triển khai đô thị hóa; tăng cường các dữ liệu về thông tin các sản phẩm, yêu cầu về sản phẩm của các nước trên thế giới để các địa phương được biết để đầu tư, sản xuất đáp ứng yêu cầu đề ra…
Kết luận hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh, KH-CN đóng vai trò quan trọng trong công tác xây dựng NTM, tạo sức sống mới ở nông thôn.
Trong 5 năm tới, dự kiến đất đai nông nghiệp sẽ teo tóp lại. Do đó, đề nghị các đề tài nghiên cứu khoa học thời gian tới phải chuyển hóa được tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp. Kinh tế nông nghiệp gắn với yếu tố thị trường, tối ưu giá, đầu vào, làm sao để chi phí sản xuất giảm xuống. Chuyển từ tăng trưởng đơn giá trị sang tăng trưởng tích hợp đa giá trị trên cùng 1 sản phẩm. Một đề tài nghiên cứu nếu nhỏ nhưng có tác động rộng lớn thì các địa phương, các nhà khoa học, các Bộ, ngành liên quan và người dân cần đầu tư, triển khai thực hiện tốt và ngược lại.
Chuyển giao KH-CN là chuyển giao tri thức, tính chuyên nghiệp, chuẩn hóa cho người nông dân, cho hợp tác xã để phục vụ thực chất, đáp ứng nhu cầu thiết thực của người nông dân. Khi người nông dân có tri thức, chuyên nghiệp thì năng suất lao động tất yếu sẽ tăng lên.