Thời gian qua, trong cả nước liên tục xảy ra các vụ ngộ độc thực phẩm hàng loạt khiến nhiều người lo lắng. Trong đó, có học sinh đã tử vong, là hồi chuông cảnh tỉnh đối với việc kiểm soát chất lượng thực phẩm trong và ngoài trường học.

Lực lượng chức năng kiểm tra các loại thực phẩm được bày bán trong khuôn viên trường học
Lực lượng chức năng kiểm tra các loại thực phẩm được bày bán trong khuôn viên trường học
Ngộ độc thực phẩm hàng loạt
Tối 7-12, Bệnh viện Đa khoa H.Mộc Châu (tỉnh Sơn La) cùng lúc tiếp nhận 40 học sinh vào viện với biểu hiện: đau bụng, buồn nôn, nôn sau khi ăn tối tại một nhà hàng. Các bệnh nhân này đều là học sinh lớp 4, Trường Tiểu học Mộc Lỵ, H.Mộc Châu.
Qua đánh giá ban đầu, các bệnh nhi được chẩn đoán theo dõi nhiễm trùng, nhiễm độc thức ăn. Các bác sĩ đã truyền dịch chống độc, giảm co cho những bệnh nhi này. Một trong số các học sinh cho biết đã cùng các bạn ăn canh, đùi gà, sườn, ngô. Sau khi ăn thì bị đau bụng, buồn nôn.
Đến sáng 8-12, các học sinh đều đã được xuất viện sau khi được bác sĩ điều trị ổn. Lãnh đạo H.Mộc Châu đã chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương lẫy mẫu thực phẩm xác định nguyên nhân vụ việc.
Trước đó tại Tây Ninh, Tiền Giang cũng đã xảy ra một số trường hợp trẻ bị ngộ độc khi ăn sáng quanh khu vực nhà trường.
Đặc biệt, vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra ngày 17-11-2022 đối với 665 học sinh ở Trường Ischool Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa là 1 trong những vụ ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng. Có 389 người đã phải nhập viện điều trị, trong đó có 1 học sinh tử vong. Những người bị ngộ độc đều ăn bữa trưa tại trường vào ngày 17-11.
Theo báo cáo của Đội điều tra ngộ độc thực phẩm TP. Nha Trang (Khánh Hòa) thì bếp ăn ở Trường ISchool Nha Trang qua kiểm tra cho thấy thực hiện đủ các quy định về đảm bảo đủ điều kiện an toàn thực phẩm.
Tuy nhiên, theo lời khai của người giám sát và nhân viên bếp, nguyên liệu cánh gà được nhập vào chiều 16-11. Sau khi nhập hàng, thực phẩm (là cánh gà) để nguyên thùng trên bàn trong khu vực bếp đến sáng ngày hôm sau thì chế biến món ăn.
Khoảng 7 giờ 30 – 8 giờ sáng 17-11, nhân viên nhà bếp mở thùng nguyên liệu thấy cánh gà chưa rã đông nên đã ngâm trực tiếp thực phẩm trong thau nước để rã đông, sau đó luộc sơ rồi chiên.
Việc thực phẩm chưa rã đông hoàn toàn, nấu chưa chín kỹ, nguồn nguyên liệu không đảm bảo là điều kiện lý tưởng cho vi sinh vật trong thức ăn phát triển gây nhiễm khuẩn thức ăn.
Trước đó, kết quả xét nghiệm mẫu thực phẩm lấy từ Trường Ischool Nha Trang của Viện Pasteur Nha Trang cũng đã phát hiện vi khuẩn Salmonella spp; vi khuẩn Bacillus cereus; vi khuẩn Escherichia coli trong mẫu cánh gà chiên. Đồng thời vi khuẩn Bacillus cereus cũng được phát hiện trong mẫu nước mắm. Chủng Bacillus cereus có trong cánh gà và nước mắm là chủng sinh độc tố lý giải hồng cầu và độc tố ruột không lý giải hồng cầu.

Món gà chiên trong khẩu phần bữa ăn trưa ngày 17-11-2022 của học sinh Trường ISchool Nha Trang
Món gà chiên trong khẩu phần bữa ăn trưa ngày 17-11-2022 của học sinh Trường ISchool Nha Trang
Phòng ngừa ra sao?
Theo báo cáo công tác y tế tháng 10 của Bộ Y tế, từ đầu năm 2022 đến ngày 17-10, cả nước xảy ra 43 vụ ngộ độc thực phẩm làm 581 người mắc, 11 trường hợp tử vong. Nếu tính cả tháng 11 thì chắc chắc con số này sẽ tăng lên cả về số vụ ngộ độc, số người mắc và trường hợp tử vong.
Thực phẩm bẩn đã trở thành vấn nạn nhức nhối năm này qua năm khác, là mối đe dọa thường trực của bất cứ ai, bất cứ gia đình nào. Và câu nói "bệnh từ miệng vào" vẫn luôn không sai nhất là khi cứ vào cuối năm liên tiếp nhiều vụ buôn bán, vận chuyển, kinh doanh, sản xuất thực phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ, thực phẩm "bẩn" đã được phát hiện, nhưng dường như đó mới chỉ là phần nổi của "tảng băng chìm".
Tết Nguyên đán 2023 đang ngày một đến gần, nhu cầu tiêu thụ thực phẩm của người dân sẽ tăng lên, trong khi thời gian này thời tiết phía Bắc thường ẩm ướt, phía Nam thường nắng nóng gay gắt - đây là những yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến việc bảo đảm chất lượng an toàn thực phẩm.
Để đảm bảo an toàn thực phẩm trong dịp tết Nguyên đán Quý Mão và Lễ hội Xuân 2023, Ban Chỉ đạo liên ngành TW về an toàn thực phẩm đã ban hành kế hoạch triển khai công tác đảm bảo an toàn thực phẩm tết Nguyên đán Quý Mão và Lễ hội Xuân 2023.
Theo kế hoạch, đối tượng kiểm tra là các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm, kinh doanh dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố, tập trung vào những cơ sở sản xuất, kinh doanh các mặt hàng thực phẩm được sử dụng nhiều trong dịp tết Nguyên đán Quý Mão và các lễ hội như thịt và các sản phẩm từ thịt, bia, rượu, đồ uống có cồn, nước giải khát, bánh, mứt, kẹo, rau, củ, quả, phụ gia thực phẩm và các cơ sở dịch vụ ăn uống.
Trong đó, sẽ có 6 đoàn của Trung ương đi kiểm tra tại 12 tỉnh, thành phố; các đoàn của tuyến tỉnh tập trung kiểm tra những cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm là đầu mối lớn, các chợ đầu mối, siêu thị, trung tâm thương mại. Đối với các cơ sở thực phẩm vừa và nhỏ, cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống chủ yếu do cấp quận/huyện, xã/phường thực hiện kiểm tra.