Không để “cát tặc” lộng hành

​Trước quy định về ngưng cấp phép khai thác cát trên một số tuyến sông (trong đó có sông Đồng Nai) dẫn đến tình trạng khan hiếm cát xây dựng vào dịp cuối năm, nhiều đối tượng vì lợi nhuận đã bất chấp các quy định và sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng tìm mọi cách khai thác cát trái phép.

TP.Biên Hòa là địa bàn “nóng” nhất trong những địa phương có xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn tỉnh. Thời gian qua, Công an TP.Biên Hòa đã liên tục tuần tra, phát hiện, bắt giữ nhiều vụ khai thác cát trái phép trên sông Đồng Nai, đoạn qua TP.Biên Hòa.

 Cán bộ Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh bắt quả tang 1 ghe khai thác cát trái phép tại nhánh sông Cái, gần xã Hiệp Hòa (TP.Biên Hòa) vào ngày 18-12 (ảnh lớn).

* “Cát tặc” lộng hành

Mới nhất vào rạng sáng 23-12, Đội Cảnh sát kinh tế - môi trường Công an TP.Biên Hòa đã bắt 7 đối tượng điều khiển 2 ghe công suất lớn đang bơm hút, vận chuyển cát trái phép trên sông Đồng Nai (đoạn qua phường Bửu Long, TP.Biên Hòa). Trong đó có 1 ghe trang bị hệ thống máy và vòi bơm hút cát “khủng” với máy mã lực lớn đã bơm hút hàng chục mét khối cát từ lòng sông lên.

Trước đó, khoảng 1 giờ ngày 16-12, khi mọi người đang mừng chiến thắng đội tuyển bóng đá Việt Nam giành cúp vô địch AFF Cup 2018, tổ tuần tra Đội Cảnh sát kinh tế - môi trường Công an TP.Biên Hòa phát hiện 1 nhóm đối tượng bơm hút cát trái phép trên sông Đồng Nai (đoạn qua phường Bửu Long). Lực lượng công an kịp thời khống chế 2 đối tượng, tạm giữ 1 chiếc ghe biển hiệu LA-04371 tham gia bơm hút cát.

Đặc biệt, vào cuối tháng 8-2018, trinh sát Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường Công an tỉnh đã huy động lực lượng vây ráp bất ngờ bắt quả tang 14 ghe đang tập trung khai thác cát ở khu vực vàm Cái Sứt (thuộc địa bàn xã Long Hưng, TP.Biên Hòa).
Trực tiếp chỉ huy cuộc vây bắt này, Trung tá Nguyễn Hữu Trung, Đội trưởng Đội 3, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường Công an tỉnh cho biết đây là “mẻ lưới” lớn nhất mà đơn vị đã tung ra trong năm 2018. Để thực hiện thành công, các trinh sát đã phải điều nghiên hàng tháng trời. Sau khi xác định các đối tượng huy động ghe chuẩn bị ra “công trường” thì lực lượng trinh sát cũng được lệnh vào vị trí chiến đấu. Quá trình bị vây ráp, khi biết khó thoát nhiều đối tượng trên các ghe đã chống đối hoặc bỏ ghe tẩu thoát. Trước tình thế đó, lực lượng công an buộc phải nổ nhiều phát súng để trấn áp, khống chế. Lực lượng cũng thu giữ 14 ghe cùng hơn 100m3 cát và nhiều máy móc phương tiện khác.
Tại huyện Tân Phú, trong năm 2018 tình trạng khai thác cát trái phép đã được lực lượng công an phối hợp cùng các cơ quan, ban, ngành trong huyện tập trung xử lý nhưng vẫn còn xảy ra nạn bơm hút cát trái phép với quy mô nhỏ. Các đối tượng khai thác cát tập trung chủ yếu tại các đoạn sông giáp ranh Đồng Nai và huyện Cát Tiên, Đạ Tẻh (tỉnh Lâm Đồng) và các đoạn thuộc xã Phú Bình, Phú Điền, Phú Thanh (huyện Tân Phú).
Trên địa bàn huyện Vĩnh Cửu có 5 xã có đường sông đi qua với chiều dài 35km. Trong đó 3 xã Bình Lợi, Tân Bình và Bình Hòa thường xuyên có các đối tượng bơm hút cát trái phép hoạt động. Trong năm 2018, lực lượng chức năng của huyện Vĩnh Cửu đã thực hiện nhiều kế hoạch tuần tra, truy đuổi nên tình trạng khai thác cát trái phép đã được hạn chế. Trong năm 2018, lực lượng công an cũng phát hiện, xử lý vi phạm 1 cá nhân có hành vi mua bán cát không rõ nguồn gốc. Tuy nhiên, theo phản ảnh của người dân xã Bình Lợi, khi không có lực lượng chức năng, các đối tượng vẫn lén lút khai thác cát ở khu vực này.
* Mạnh tay xử lý
Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, sông Đồng Nai đoạn qua địa bàn TP.Biên Hòa là khu vực cát có chất lượng tốt, giá bán cao nên nhiều đối tượng thường lén lút khai thác trái phép khiến tình hình khai thác cát trái phép diễn biến ngày càng phức tạp. Trước thực trạng này, đầu năm 2018 UBND TP.Biên Hòa đã thành lập tổ phản ứng nhanh để kịp thời xử lý các vụ khai thác cát trái phép.
Với vai trò là lực lượng nòng cốt, Công an TP.Biên Hòa đã thực hiện quyết liệt các giải pháp để trấn áp “cát tặc”. Cụ thể đã bố trí tổ trinh sát phối hợp với các phòng, ban liên quan liên tục tuần tra, kiểm tra dọc tuyến sông Đồng Nai, phát hiện, xử lý nhiều vụ khai thác cát trái phép. Đỉnh điểm vào đầu tháng 12-2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.Biên Hòa đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Ngô Thanh Phú (35 tuổi, quê tỉnh Long An) để điều tra về hành vi vi phạm quy định về khai thác tài nguyên. Đây là lần đầu tiên sau hàng trăm vụ bơm hút cát trái phép trên sông Đồng Nai đã bị khởi tố hình sự.

Theo kết quả điều tra, khoảng tháng 2-2018, Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế - môi trường Công an TP.Biên Hòa bắt quả tang Phú cùng một số đối tượng khai thác cát trái phép trên sông Đồng Nai (đoạn qua TP.Biên Hòa). Sau khi lập hồ sơ, cơ quan công an xác định hành vi của Phú chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi nói trên. Tuy nhiên, đến tháng 11-2018, Phú tiếp tục khai thác cát lậu và bị bắt.
Trung tá Nguyễn Thanh Cao, Phó đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế - môi trường Công an TP.Biên Hòa cho biết thời gian qua, Công an TP.Biên Hòa đã bắt quả tang nhiều vụ khai thác cát trái phép. Tuy nhiên, các vụ việc này đối tượng vi phạm chỉ bị lập hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính do chưa đủ cơ sở xử lý hình sự. Việc Công an TP.Biên Hòa khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Ngô Thanh Phú để điều tra về hành vi vi phạm quy định về khai thác tài nguyên sẽ tạo sức răn đe đối với các đối tượng có ý định tiếp tục vi phạm trên lĩnh vực này.
Theo Thượng tá Nguyễn Hồng Sơn, Trưởng Công an huyện Tân Phú, tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn huyện đã giảm rất nhiều so với những năm trước. Để đạt được điều này, thời gian qua lực lượng Công an huyện đã thực hiện công tác phòng ngừa có hiệu quả. “Năm 2018, Công an huyện đã phối hợp với các lực lượng chức năng của huyện tuần tra trên các tuyến sông được 16 lượt, đã phát hiện, xử lý 1 vụ khai thác cát trái phép và 3 vụ mua bán cát trái phép” - Thượng tá Sơn cho biết.

Đối với huyện Vĩnh Cửu, Thượng tá Nguyễn Văn Tầm, Phó trưởng Công an huyện Vĩnh Cửu cho biết, trong năm 2018, lực lượng Công an huyện đã lập 3 tổ với 3 chiếc ca nô thường xuyên tuần tra, kiểm soát đoạn sông qua huyện Vĩnh Cửu 24/24 giờ để kịp thời phát hiện, ngăn chặn hành vi khai thác cát trái phép. Bên cạnh đó, huyện cũng thành lập tổ phản ứng nhanh để kịp thời kiểm tra khi phát hiện sự việc và lập biên bản xử lý nhanh nhằm răn đe, ngăn chặn kịp thời các vụ khai thác cát trái phép.