Gìn giữ và phát huy sắc phong cổ vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai

(CTT-Đồng Nai) Biên Hòa - Đồng Nai 325 năm hình thành và phát triển, là mảnh đất chứng kiến những cuộc giao tranh lịch sử, là nơi giao thoa của các vùng miền văn hóa.

Trên vùng đất này đã và đang chứa đựng một kho tàng thư tịch cổ quý giá, là tinh hoa, tâm huyết của bao thế hệ tiền nhân. Việc bảo tồn, phát huy những tinh hoa văn hóa góp phần lưu giữ các giá trị truyền thống, hồn cốt dân tộc cho thế hệ hôm nay và mai sau.


Lưu giữ nhiều sắc phong cổ

Đồng Nai hiện có khoảng 37 sắc phong lưu giữ tại các di tích lịch sử văn hóa. Ở TP.Biên Hòa có 19 sắc phong; TP.Long Khánh có 2 sắc phong; các huyện: Long Thành (2 sắc phong), Nhơn Trạch (4 sắc phong), Vĩnh Cửu (9 sắc phong) và Thống Nhất (1 sắc phong). Trong đó, sắc phong cổ xưa nhất đang được lưu giữ tại đình Bình Thiền vào đời Minh Mạng năm 1822 và sắc phong đời Minh Mạng năm 1823, Thiệu Trị tam niên năm 1844 tại đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh.

Các sắc phong đều làm bằng chất liệu giấy màu vàng, có in chìm hình rồng ẩn trong mây, xung quanh có khung hoa văn, viết bằng chữ Hán, từ phải qua trái, từ trên xuống dưới. Mặt sau sắc phong có vẽ quyển thư, hoa lá. Bên góc trái sắc phong có triện đỏ hình vuông dưới niên hiệu vua ban. Không chỉ là nguồn tư liệu ghi lại trung thực về tên, tuổi và công lao của một số nhân vật lịch sử mà sắc phong còn biểu thị sự tôn vinh của vương triều và cộng đồng cư dân với họ. Ngoài ra, qua sắc phong người ta có thể biết thêm những thông tin về hệ thống hành chính với những địa danh và đơn vị hành chính mang niên đại cụ thể.

Ông Nguyễn Trung Cang, Trưởng Ban quý tế di tích Đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh, P.Hiệp Hòa, TP. Biên Hòa cho hay, sở dĩ các sắc phong tồn tại được đến ngày nay, dù trải qua nhiều thế kỷ, chịu nhiều tác động của thiên nhiên và con người là do được viết trên chất liệu giấy sắc hay còn gọi là giấy nghè. Đây là một loại giấy được sản xuất bằng kỹ thuật cổ truyền đặc biệt để chuyên cung cấp cho triều đình sử dụng. Loại giấy này quý trước hết là ở nguyên liệu dùng để vẽ lên bề mặt giấy là vàng, bạc và kim nhũ. Nhờ nguyên liệu này mà giấy sắc có hình thức và màu sắc đã đẹp lại bền, có thể tồn tại hàng trăm năm mà không hề hư hỏng.

Bảo vệ và phát huy giá trị

Cũng theo ông Nguyễn Trung Cang, lưu giữ sắc phong cổ là truyền thống tốt đẹp của người dân Biên Hòa, được truyền đạt qua nhiều thế hệ khác nhau. Ông Cang bộc bạch: “Tôi mong rằng, thời gian tới các ngành chức năng quan tâm hơn và có biện pháp bảo vệ, giữ gìn những bức sắc phong này lâu dài. Từ đó, giúp người dân biết được ý nghĩa để hiểu tổ tiên ông bà ngày xưa căn dặn lại điều gì cho con cháu mọi người cùng nhau thực hiện theo”.

Anh Trần Nhật Minh, đoàn viên thanh niên P.Hiệp Hòa cho biết, mỗi dịp đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh có đông du khách tham quan, anh thường đến “phụ” giới thiệu, thuyết minh di tích. Nhắc đến sắc phong đang lưu giữ tại di tích, anh Minh chia sẻ: “Bản thân tôi nói riêng và những người con ở P.Hiệp Hòa nói chung luôn thành kính ngưỡng vọng các bậc tiền nhân được vua ban sắc phong. Chúng tôi sẽ cố gắng học tập, lao động, cống hiến sức mình cùng xây dựng quê hương giàu đẹp”.

Sắc phong cổ do tiền nhân để lại là minh chứng cho bề dày trầm tích lịch sử, văn hóa truyền thống của vùng đất có lịch sử hình thành và phát triển 325 năm Biên Hòa Đồng Nai. Những sắc phong quý đã và đang được tiếp tục được bảo tồn tại các di tích, dòng họ, làng, xã và vẫn luôn chờ đợi các cuộc khám phá sâu rộng hơn của đội ngũ chuyên gia nghiên cứu. Qua đó, khơi mở, làm giàu thêm truyền thống tốt đẹp của quê hương Biên Hòa - Đồng Nai, xứng tầm với lịch sử 325 năm hình thành và phát triển.